Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zarejestrowała schemat leczenia niwolumab + ipilimumab firmy Bristol-Myers Squibb w leczeniu nieoperacyjnego lub przerzutowego czerniaka u pacjentów bez mutacji BRAF V600. Jest to pierwsza i jedyna zarejestrowana przez FDA kombinacja dwóch leków immunoonkologicznych. Rejestracja tego schematu leczenia stanowi krok naprzód, wskazując potencjał układu odpornościowego i oferując pacjentom nowoczesne leczenie skojarzone.
W kluczowym badaniu CheckMate -069 wykazano istotnie wyższe odpowiedzi na leczenie i przeżycie wolne od progresji w przypadku schematu leczenia niwolumab + ipilimumabw porównaniu z leczeniem samym ipilimumabem. Wyniki tego badania wykazały statystycznie istotny (p<0,001) wzrost odsetka obiektywnych odpowiedzi na leczenie – pierwszorzędowego punktu końcowego badania – u pacjentów z czerniakiem bez mutacji w genie BRAF poddanych leczeniu według schematu leczenia skojarzonego [60% (95% CI: 48-71; p<0,001)] w porównaniu z pacjentami poddanymi leczeniu lekiem ipilimumab w monoterapii [11% (95% CI: 3-25)]. Całkowite odpowiedzi na leczenie zaobserwowano u 17% pacjentów. Częściowe odpowiedzi na leczenie zaobserwowano u 43% w grupie poddanej leczeniu według schematu leczenia czerniaka skojarzoną immunoterapią oraz u 11% w grupie poddanych leczeniu lekiem ipilimumabw monoterapii. Dla schematu leczenia wykazano 60% obniżenie ryzyka progresji w porównaniu z ipilimumabem stosowanym samodzielnie (HR= 0,40; 95% CI: 0,22-0,71; p<0,002). Mediana czasu wolnego od progresji (PFS) wynosiła 8,9 miesiąca w przypadku stosowania leczenia skojarzonego (95% CI: 7,0, NA) oraz 4,7 miesiąca w przypadku stosowania samego ipilimumabu (95% CI: 2,8-5,3).
W badaniu CheckMate -069 ciężkie działania niepożądane (62% vs. 39%), działania niepożądane prowadzące do zaprzestania leczenia (43% vs. 11%) lub opóźnienia dawki (47% vs. 22%), a także działania niepożądane w 3 lub 4 stopnia nasilenia (69% vs. 43%) występowały częściej u pacjentów przyjmujących leczenie skojarzone niż u pacjentów przyjmujących tylko ipilimumab. W grupie przyjmującej leczenie skojarzone, 27% (25/94) pacjentów nie ukończyło wszystkich czterech cykli
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi prowadzącymi do zaprzestania przyjmowania leczenia skojarzonego, w porównaniu z samym ipilimumabem były zapalenie okrężnicy (16% vs. 2%), biegunka nie leczona kortykosteroidami (4% vs. 4%), zwiększona aktywność ALT (4% vs. 0), zapalenie płuc (3% vs. 0) oraz zwiększona aktywność AST (3% vs. 0).
Dalsza rejestracja dla tego wskazania może zależeć od weryfikacji i opisu korzyści klinicznej w badaniach potwierdzających.
FDA zarejestrowała pierwszą w historii kombinację dwóch leków immunoonkologicznych, opracował Jarosław Gośliński, źródło: informacja prasowa. Więcej na: New England Journal of Medicine. “Nivolumab and Ipilimumab versus Ipilimumab in Untreated Melanoma”, www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1414428. Dostęp on-line 23 września, 2015.
