Wyściółczak to nowotwór wywodzący się z wyściółki komór mózgowia i kanału centralnego rdzenia kręgowego, wśród których wymienia się wyściółczaka, wyściółczaka anaplastycznego oraz wyściółczaka śluzowo-brodawkowego i podwyściółczaka.


WYŚCIÓŁCZAK – LECZENIE CHIRURGICZNE

Celem leczenia chirurgicznego guza powinno być makroskopowo doszczętne usunięcie guza z maksymalnym zachowaniem funkcji neurologicznych. Technika leczenia jest uzależniona od lokalizacji nowotworu, zgodnie z zasadami ogólnie przyjętymi w neurochirurgii.

W przypadku głębokiej lokalizacji guza lub jego umiejscowieniu w obszarach ważnych czynnościowo należy wykonać biopsję stereotaktyczną.

wyściółczak


RADIOTERAPIA WYŚCIÓŁCZAKA

Wskazania do pooperacyjne radioterapii istnieją praktycznie we wszystkich przypadkach wyściółczaków. Przedmiotem kontrowersji jest zakres naświetlania mózgu i wskazania do profilaktycznej radioterapii kanału kręgowego.

W przypadku resekcji wyściółczaka i niewskazaniu rozsiewu w badaniach MR można odstąpić od uzupełniającej radioterapii pod warunkiem ścisłej obserwacji i regularnego wykonywania kontrolnych badań rezonansem magnetycznym.

Napromienianie całego ośrodkowego układu nerwowego OUN powinno wykonywać się w:

  • wszystkich złośliwych wyściółczakach u dzieci i młodzieży;
  • wszystkich wyściółczakach ze stwierdzonym rozsiewem do płynu mózgowo-rdzeniowego.

obszar napromieniania obejmuje:

  • CTV (obszar uwidocznionego guza) -> guz (MR przedoperacyjny) i obszar obrzęku z objęciem przylegającej komory z marginesem 1,5 cm w GII i 2-2,5 cm w GIII
  • PTV1 ->  CTV z marginesem 0,5 cm z objęciem przylegającej komory z marginesem 2-3 cm;
  • PTV2 ->  guz z minimalnym marginesem w razie dużej planowanej objętości napromieniania (zasady jak w przypadku gwiaździaków)

Dawka:

  • Mózg

PTV1 – 45Gy;

PTV2 – 54 Gy  (łagodne wyściółczaki);

60 Gy (złośliwe wyściółczaki)

  • Układ komorowy

36 Gy w dawkach frakcyjnych 1,8 Gy (łagodne) lub 2 Gy (złośliwe)


CHEMIOTERAPIA GUZA MÓZGU

Wskazania do chemioterapii istnieją w przypadku progresji guza po wyczerpaniu możliwości leczenia chirurgicznego i radioterapii.

Schematy takie jak w przypadku gwiaździaków. (Schemat PCV lub monoterapia lomustyną, karmustyną lub karboplatyną, ewentualnie inne według wskazań lekarza prowadzącego).

 

Wyściółczak, informacje o guzie – bibliografia
Pod. red. M. Krzakowski, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych – 2011 r., Tom I, Gdańsk 2011.
J. Meder, Aktualne zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w onkologii, Warszawa 2011.
A.Chybicka, K. Sawicz-Birkowska, Onkologia i hematologia dziecięca, Tom I, Warszawa 2008.
M. Krzakowski, Onkologia Kliniczna, Tom II, Warszawa 2006.
P. Liberski, R. Kordek, W. Biernat, W Kozubski, Neuroonkologia kliniczna, 2011.