Każdy z nas – nawet instynktownie – wie, dlaczego warto jeść ryby. Ryby z definicji są uznawane za pożywienie korzystne dla zdrowia. Przeciwstawia się je mięsu i przypisuje niezwykłe własności odżywcze: bogactwo białka, kwasów omega-3, czyli wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dużą zawartość fosforu, jodu, fluoru, selenu, witamin z grupy B i D oraz dodatkowo stosunkowo niską kaloryczność.Czy ryby są chronią przed rakiem i innymi groźnymi chorobami?
Spoglądając na to zestawienie, z pewnością odniesiemy wrażenie, że to naturalne pożywienie o najwyższej wartości. Ale czy regularne spożywanie ryb chroni nas przed powstaniem raka?
Dlaczego warto jeść ryby?
Tylko nieliczne badania mające wytropić dobroczynny wpływ obfitej konsumpcji ryb na zapobieganie rozwojowi niektórych typów nowotworów potwierdziły, że dieta bogata w rybie mięso może zmniejszyć o kilka procent ryzyko powstania raka okrężnicy. Tym samym pożytek z ryby w diecie antyrakowej jest raczej skromny. Ba, należy zadać inne pytanie: czy aby na pewno zwiększająca się konsumpcja ryb w dzisiejszych czasach nie niesie ze sobą ryzyka dla naszego zdrowia?
Czy ryby ze sklepu są zdrowe?
Kiedy myślimy o rybach, wyobrażamy sobie zazwyczaj ławice żyjące w naturalnych warunkach, pływające w bezmiarze nieskażonego oceanu i spożywające morskie żyjątka i rośliny. Nie kojarzymy ich z modyfikacjami genetycznymi ani z szaloną eksploatacją gospodarczą zasobów morskich przez człowieka.
W 2006 roku Francuska Agencja ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego Żywności opublikowała specjalny raport, który przełamywał wiele „rybnych stereotypów”. Wynika z niego, że ryby i owoce morza są głównym źródłem trwałych zanieczyszczeń organicznych wnikających do naszych organizmów drogą pokarmową. Odpowiadają one za naszą ekspozycję pokarmową na szkodliwe dioksyny (30%), polichlorowane bifenyle (PCB) – 75% oraz arsen, czyli pierwiastek z grupy metaloidów (50%).
W innym raporcie sporządzonym przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) możemy przeczytać, że 99% ogólnej ilości metylortęci (najbardziej toksycznego związku rtęci) wnika do organizmów całej światowej populacji ludzkiej z pożywienia, a głównie z ryb.
Jakie właściwości zdrowotne mają ryby?
Kumulujące się w rybach trucizny zostały sklasyfikowane przez WHO jako czynniki o udowodnionym działaniu kancerogennym na organizm ludzki. Główny problem związany z nimi, polega na tym, że wchłaniane droga pokarmową, gromadzą się w naszym ciele, a że są mało podatne na biodegradację, to zalegają w nim przez bardzo długi czas.
Co istotne, z związku z kumulacją toksyn w kolejnych etapach łańcucha pokarmowego ryby drapieżne i mięsożerne zawierają więcej toksyn, a w szczególności wspomnianego PCB.
Jakie gatunki ryb warto jeść?
Czy zatem powinniśmy zrezygnować z jedzenia ryb? Oczywiście nie! Po prostu należy kierować się wynikami badań, które wskazują, że gatunkami najbardziej skażonymi związkami rtęci są ryby tłuste oraz drapieżne, takie jak włócznik, gardłosz atlantycki, łosoś, marlin, czerwony tuńczyk, węgorz, rekinek psi i koleń. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zlecił badanie, w wyniku którego określono, że najwięcej związków rtęci zawiera tuńczyk złowiony na pełnym morzu, a najwyższe stężenie PCB wykazują śledzie pochodzące z połowu w Morzu Bałtyckim.
Na szczęście są inne gatunki ryb bogate w kwasy omega-3 i jednocześnie dużo mniej podatne na skażenie rtęcią. Należą do nich makrela, sardela czy sardynka.
Musimy pamiętać, że konsumując ryby z nieznanego pochodzenia, możemy narazić siebie na pochłonięcie ogromnych ilości metali ciężkich! Na szczęście stopień zanieczyszczenia w znacznej mierze zależy od gatunku ryby i miejsca jej połowu. Wystarczy dokonać w sklepie przemyślanego wyboru.
Czy ryby chronią przed rakiem?
Dlaczego warto jeść ryby ? Największym skarbem ryb są znajdujące się w nich wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, których nasz organizm nie jest w stanie sam wyprodukować. Kwasy Omega-3 odgrywają kluczową rolę w profilaktyce chorób układu krążenia, chorób serca i chorób nowotworowych. Można zatem przypuszczać, że ryby chronią przed rakiem.
Najzdrowsze ryby
|
GATUNKI, KTÓRYCH LEPIEJ UNIKAĆ |
POLECANE GATUNKI |
|
|
RYBY |
Włócznik Gardłosz atlantycki Marlin Łosoś czerwony Czerwony tuńczyk Węgorz Rekinek psi Koleń Śledź bałtycki |
Makrela Sardela Sardynka Dorada Labraks Sola |
|
OWOCE MORZA |
Trąbiki Kraby |
Krewetki Małże |
Dlaczego warto jeść ryby – Bibliografia
D. Khayat, Prawdziwa dieta Antyrakowa, Kraków 2012.
Coy Johannes F., F. Maren, Nowa dieta antyrakowa, 2011.
A. Herzog, K. Christine, Dieta antyrakowa – smaczne żywienie w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych, 2010.
