Październik już od wielu lat uznawany jest na całym świecie za Miesiąc Świadomości Raka Piersi (ang. Breast Cancer Awareness Month). W tym szczególnym okresie podejmujemy tematy związane z profilaktyką, diagnostyką oraz nowoczesnym leczeniem nowotworów piersi. W ramach kampanii, 15 października 2024 roku przypada Europejski Dzień Walki z Rakiem Piersi, którego symbolem jest różowa wstążka.
Miesiąc Świadomości Raka Piersi (tzw. Różowy Październik) celebrowany jest na świecie od 1985 roku.
Z okazji Różowego Października pragniemy promować profilaktykę i czujność onkologiczną. Przygotowaliśmy dla Państwa kompendium wiedzy o raku piersi oraz informacje na temat wydarzeń, które odbędą się w ramach tegorocznej akcji.
Różowy Październik – Miesiąc Świadomości Raka Piersi
- Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet na świecie (25%) i najczęstszą przyczyną zgonu (14%), a chore na raka piersi stanowią 36% kobiet żyjących z nowotworami. Szacuje się, że co roku raka piersi rozpoznaje się u blisko 1,7 miliona kobiet, a ponad 500 tysięcy umiera z tego powodu. To choroba niejednorodna, w której wyróżniamy różne podtypy.
- Największą zachorowalność na raka sutka notuje się krajach uprzemysłowionych (Belgia, Dania, Holandia, Niemcy, Wielka Brytania). Najmniej zachorowań występuje w krajach Afryki i Azji Południowo-Wschodniej. Region geograficzny jest czynnikiem istotnie modyfikującym ryzyko zachorowania na raka piersi.
- W Polsce rak piersi w ostatnim stuleciu stał się jednym z największych zagrożeń przedwczesnej umieralności kobiet. Rak piersi występuje również u mężczyzn, choć bardzo rzadko. Szacuje się, że jeden na stop przypadków nowotworów złośliwych sutka, to właśnie rak piersi u mężczyzn.
- Czynniki ryzyka rozwoju choroby są złożone, jednak kluczowy wpływ wydają się mieć czynniki związane ze stanem hormonalnym kobiety (czynniki reprodukcyjne, wiek pokwitania i przekwitania, stosowanie preparatów hormonalnych). Częstość występowania raka piersi wzrasta z wiekiem. Wśród kobiet przed 45 rokiem życia nowotwór występuje rzadko, a większość zachorowań dotyczy kobiet po 50 roku życia (w Polsce 80% pacjentek).
- Czynnikiem, który znacząco zwiększa ryzyko zachorowania na raka sutka, jest obecność u danej osoby mutacji genu BRCA1 lub genu BRCA2. Szacuje się, że 4-8% raków piersi może być wynikiem dziedzicznych mutacji, pozostałe przypadki są następstwem sporadycznych mutacji w komórkach somatycznych.
- Decydujące znaczenie w kontekście profilaktyki i zapobiegania rozwojowi zaawansowanego nowotworu piersi ma jego diagnostyka i wczesne wykrycie (wtórna profilaktyka) oparta na regularnie przeprowadzanych badaniach mammograficznych (skrining).
Profilaktyka pierwotna i wtórna raka piersi
Szacuje się, że ograniczając lub eliminując znane czynniki ryzyka zachorowania oraz korzystając z zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, można zapobiec nawet połowie wszystkich przypadków nowotworów. Szczegółowa etiologia raka piersi pozostaje niewyjaśniona, ale istnieje związek z wiekiem kobiety podczas pierwszego porodu, liczbą urodzonych dzieci, karmieniem piersią, wiekiem menarche i menopauzy oraz stosowaniem hormonalnej terapii zastępczej.
Jednym z powszechnych czynników zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi jest spożywanie alkoholu. Czynnikiem protekcyjnym w kontekście raka piersi jest systematyczna aktywność fizyczna oraz utrzymywanie prawidłowej masy ciała.
Warto podkreślić rolę populacyjnych badań przesiewowych w kierunku wykrycia raka piersi, dzięki którym udało się obniżyć współczynnik umieralności na tę chorobą. Populacyjny program wykrywania raka piersi skierowany jest do kobiet zdrowych i bez objawów tego nowotworu, u których nie stwierdzono rodzinnego występowania choroby i mutacji zwiększających ryzyko zachorowania.
Regularne badanie pozwala wykrywać zmiany nowotworowe na wczesnym etapie zaawansowania, a w konsekwencji zastosować skuteczne leczenie.
W Polsce populacyjny program badań przesiewowych w kierunku raka piersi z wykorzystaniem mammografii został wprowadzony w 2006 roku. W skriningu mammograficznym raka piersi uczestniczą kobiety, które są w wieku 45-74 lat i w ciągu 2 lat nie miały wykonywanej mammografii. Skrining mammograficzny składa się z dwóch etapów: podstawowego i w przypadku wykrycia niepokojących zmian – etapu pogłębionego. Badanie w ramach programu można wykonać bezpłatnie. W krajach, które wprowadziły skrining raka piersi w połowie lat 80., w ciągu ostatnich trzech dekad nastąpił blisko 25% spadek umieralności oraz poprawa przeżywalności pacjentek z rakiem piersi.
DOWIEDZ SIĘ: SAMOBADANIE PIERSI
Leczenie raka piersi
- We współczesnej onkologii stosuje się tzw. wielodyscyplinarne leczenie skojarzone, które uwzględnia metody postępowania miejscowego (chirurgia i napromienianie) oraz systemowego (chemioterapia, hormonoterapia, terapia celowana molekularnie, immunoterapia, koniugaty).
- Rak piersi jest zróżnicowany, występują 3 główne typy biologiczne. Typ biologiczny raka piersi określa się na podstawie ekspresji receptorów oznaczonych z materiału pobranego podczas biopsji gruboigłowej raka piersi.
- Wybór odpowiedniej strategii leczenia zależy od wielu czynników rokowniczych i predykcyjnych. Najważniejsze z nich to: stopnień zaawansowania klinicznego, obecności przerzutów, typ histologiczny, podtyp biologiczny, wyniki badań molekularnych.
- Podstawowym sposobem leczenia raka piersi pozostaje postępowanie chirurgiczne. W chirurgii nowotworów piersi wyróżnia się zabiegi diagnostyczne, lecznicze, paliatywne i rekonstrukcyjne. Po leczeniu chirurgicznym możliwe jest zastosowanie leczenia uzupełniającego (radioterapia, leczenie systemowe).
- W Polsce poprawia się dostęp do nowoczesnych i skutecznych terapii, dzięki czemu pacjentki mogą być skuteczniej leczone. W raku piersi – w porównaniu do innych nowotworów – odsetek wyleczeń jest wysoki. Największe szanse na wyleczenie mają osoby, u których nowotwór został wykryty we wczesnym stadium zaawansowania.
- W przypadku raka piersi ważne jest, aby leczyć się w ośrodku, w którym pracuje doświadczony personel lub najlepiej w ramach w tzw. Breast Cancer Unit – szpitala specjalizującego się w skoordynowanym i kompleksowym leczeniu raka piersi.
POLECAMY: NEWSLETTER ONKOLOGICZNY
Miesiąc Świadomości Raka Piersi 2024
Zbliża się październik – Miesiąc Świadomości Raka Piersi, w którym zaplanowano w Polsce szereg akcji edukacyjnych związanych z profilaktyką oraz budzeniem świadomości i czujności onkologicznej.
Jeśli masz informację o ciekawym wydarzeniu w ramach tegorocznego Miesiąca Świadomości Raka Piersi – napisz do nas lub wyślij zdjęcie na: kontakt@zwrotnikraka.pl. Chętnie opublikujemy materiały w naszych mediach społecznościowych lub na portalu.
W lipcu 2024 roku portal onkologiczny zwrotnikraka.pl wystartował z ogólnopolską akcją edukacyjną „Sprawdź, czy jesteś HER2-low”. Celem kampanii jest promowanie wiedzy na temat nowoczesnej diagnostyki raka piersi wśród pacjentek oraz ich bliskich. Akcja obejmuje szereg działań edukacyjnych realizowanych za pośrednictwem serwisu internetowego Zwrotnik Raka i kanałów społecznościowych. Jej kluczowym elementem są bezpłatne i otwarte spotkania edukacyjne dla pacjentek, które zaplanowano w siedmiu dużych miastach Polski.
26 października zaplanowaliśmy SPOTKANIE W POZNANIU dla pacjentek z rakiem piersi oraz ich bliskich, na które serdecznie Państwa zapraszamy!.
PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA
Boże, jakie to jest ważne, żeby się badać. Moja mama tego nie robiła i gdyby nie super fachowość lekarzy z SCM clinic, w którym się leczyła to nie wiem jakby się to skończyło. Badajcie się kobiety! Ja teraz bardzo wszystkich na to uczulam.
Fajnie że o tym piszesz tak wprost…bo gdybyśmy tak uczciwie się badały chociaz raz w roku, dużą większość babeczek by przeżyła. Różowy październik ma właśnie uświadomić kobietkom że bez badań możemy w wielu przypadkach liczyć wyłacznie na szczescie. A przecież wiele kobiet jest obarczonych genetycznie rakiem. Stąd w laboratorium diagnostyk pomysł na akcję zniżkową z kodem rozowy15 na badania w kierunku raka piersi lub jajnika
Czy w tym roku z okazji Światowego Dnia Raka Piersi będzie znów na różowo podświetlony Pałac Kultury w Warszawie?
Każda z nas powinna o siebie walczyć we własnym zakresie. Prawda jest taka, że jak same o siebie nie zadbamy, to nikt tego nie zrobi!! A już tym bardziej NFZ. A możliwości są. Wystarczy się zainteresować
Jestem czystym przykładem na to ze profilaktyka jest bardzo ważna i może uratować zycie! Dzięki temu ze badałam się co roku mimo że czasami próbowałam wykręcić się brakiem czasu ,wykryto u mnie nowotwór i mutacje na takim etapie ze teraz mogę nadal cieszyć się życiem i zachęcać wszystkie kobiety do badań!!
Oczywiście, że badanie się jest bardzo ważne! Szkoda tylko, że możliwość badań przesiewowych obejmuje kobiety w wieku od 45-74 lat. Powiem szczerze, że żaden ginekolog, do którego chodziłam nie badał mi piersi (nie mówiąc już o USG o, które prosiłam). Niestety każdy twierdził, że przecież jestem taka młoda (miałam 28 lat). Obecnie jestem pod opieką lekarza, który pokierował mnie na odpowiednie badania, które wykryły guzka. Więc kobietki badajcie się proszę, bo rak nie ma wieku!