Wyróżnienie zupełnie nowej grupy raka piersi to perspektywa na celowane leczenie i dłuższe życie dla wielu pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi. Szacuje się, że HER2-low ma nawet co druga chora ze zdiagnozowanym rakiem piersi.
Odkrycie w latach 80. XX w. receptora HER2 i wprowadzenie terapii celowanej anty-HER2 było prawdziwym przełomem w leczeniu raka piersi. Zanim to nastąpiło, możliwości terapeutyczne były ograniczone, a rokowania często złe. Odkrycie HER2 otworzyło możliwości do dalszych, bardziej precyzyjnych badań w zakresie histopatologii i analizy korelacji między budową morfologiczną komórek nowotworowych a rozwojem choroby.
Te naukowe „poszukiwania” zaowocowały wprowadzeniem nie tylko nowych terapii celowanych, m.in. cyklibów, ale – co stało się ostatnio – także przedstawieniem nowej koncepcji podziału raków ze względu na ekspresję receptora HER2. Obok znanych już od lat podtypów biologicznych HER2-dodatniego i HER2-ujemnego, zidentyfikowano grupę pośrednią HER2-low, którą według szacunków może mieć nawet co drugi pacjent z tym nowotworem.
ZAPRASZAMY NA: SPOTKANIE Z ONKOLOGIEM W GDAŃSKU (14.11.2024)
Co to jest HER2?
HER2, czyli receptor ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu 2, to białko, które odpowiada za wzrost i dzielenie się komórek. Dziś wiemy, że ma on wpływ na rozwój nie tylko zdrowych komórek, ale też niektórych nowotworów, w tym raka piersi. Zależność tę można opisać w prosty sposób: im więcej receptorów HER2 jest na powierzchni komórek rakowych, tym przebieg choroby jest gwałtowniejszy. Rak też może być bardziej oporny na różne metody terapeutyczne.
Gdzie znajdę informację o swoim podtypie biologicznym?
Ile receptorów HER2 występuje w zdrowej komórce?
Ile receptorów HER2 występuje w komórce rakowej?
HER2+, HER2- czy HER2-low?
Poziom ekspresji HER2 określa się na początku ścieżki diagnostycznej, tuż po rozpoznaniu raka piersi. Patomorfolog w trakcie badania immunohistochemicznego na podstawie liczby receptorów HER2 określa, czy mamy do czynienia z HER2-dodatnim (wynik HER2 3+ lub 2+ z pozytywnym ISH), czy HER2-ujemnym (HER2 0, 1, 2 z negatywnym ISH). Postęp w zrozumieniu biologii raka piersi i tworzeniu nowych leków pozwolił na wyodrębnienie z tej drugiej grupy podtypu HER2-low.
HER2-low dotyczy pacjentek, u których ekspresja receptora HER2 jest na poziomie 1+ lub 2+ gdy wynik badania metodą hybrydyzacji in situ (ISH) jest negatywny (brak dodatkowych kopii genów HER2 w komórce rakowej). Szacuje się, że HER2-low występuje nawet u co drugiej pacjentki z rakiem piersi.
Co zmienia HER2-low?
Wprowadzenie nowej podgrupy HER2-low to nie tylko zmiana w sposobie klasyfikacji raka piersi, ale przede wszystkim nowe podejście do leczenia. Obecnie skorzystać na nim mogą pacjentki z zaawansowanym miejscowo lub przerzutowym rakiem piersi, w tym chore, u których doszło do przerzutów do ośrodkowego układu nerwowego.
POBIERZ: PORADNIK EDUKACYJNY – SPRAWDŹ CZY JESTEŚ HER2-LOW
Kiedy warto powtórzyć badanie w kierunku HER2?
Nie musisz powtarzać badania immunohistochemicznego w kierunku HER2-low, jeśli:
- jesteś pacjentką z wczesnym rakiem piersi i masz podtyp HER2- – na tym etapie terapii wiedza ta nie będzie miała wpływu na Twoje leczenie. Może się jednak przydać w przyszłości, gdyby doszło do nawrotu choroby lub nowotwór dał przerzuty do innych organów.
Powinnaś powtórzyć badanie immunohistochemiczne w kierunku HER2-low lub wykonać ponowną jego interpretację, jeśli:
- chorujesz na zaawansowanego miejscowo raka piersi,
- doszło u Ciebie do nawrotu choroby (rak piersi dał przerzuty do innych organów).
Pamiętaj! Badanie immunohistochemiczne można powtórzyć wtedy, gdy będzie dostępny nowy materiał tkankowy. Można też wykonać ponowną ocenę materiału archiwalnego. Prawidłowo postawiona diagnoza i rozpoznanie podtypu nowotworu to szansa na celowane, skuteczne leczenie i dłuższe życie.
Czy podtyp może się zmienić w trakcie leczenia?
Zdarza się, że w trakcie leczenia podtyp biologiczny może ulec zmianie, np. z HER2-dodatniego na HER2-low. W przypadku nawrotu choroby, czyli pojawienia się przerzutów, jeśli jest to możliwe, zaleca się powtórzenie procesu diagnostycznego z nowo pobranej tkanki. Od właściwej diagnostyki zależeć będzie optymalny dobór terapii.
HER2-low i co dalej?
Wprowadzenie grupy pośredniej HER2-low nie tylko zmienia dotychczasową klasyfikację raka piersi, ale przede wszystkim poskutkowało wprowadzeniem nowej opcji leczenia dla dużej grupy chorych i dało tym samym szansę na dłuższe życie. Nowa grupa raka piersi to szczególnie ważna informacja dla chorych, dla których na ścieżce leczenia pozostała już tylko standardowa chemioterapia.
Sprawdź, czy jesteś HER2-low
Jeśli zdiagnozowano u Ciebie miejscowo zaawansowanego raka piersi lub doszło u Ciebie do nawrotu choroby, czyli powstały przerzuty, poproś swojego lekarza prowadzącego o sprawdzenie statusu HER2 i ewentualne powtórzenie diagnostyki w kierunku ekspresji receptora HER2.
Zrozumienie podtypu biologicznego raka piersi jest kluczowe dla optymalnego leczenia. Odkrycia związane z receptorem HER2 oraz nowa klasyfikacja, z uwzględnieniem HER2-low, otworzyły drzwi do nowych, skutecznych terapii, które mogą wydłużyć życie i poprawić jego jakość. Dlatego warto dowiedzieć się, jaki masz podtyp raka piersi i jakie opcje terapeutyczne są dla Ciebie dostępne. Skonsultuj się z lekarzem i sprawdź, czy należysz do grupy HER2-low!
Przypisy:
źródło: Ross JS, Fletcher JA, Linette GP, et al. The Her-2/neu gene and protein in breast cancer 2003: biomarker and target of therapy. Oncologist. 6 ONKOLOGIA W PRAKTYCE KLINICZNEJ — EDUKACJA 2021, tom 7, nr 4 2003; 8(4): 307–325, doi: 10.1634/theoncologist.8-4-307, indexed in Pubmed: 12897328
O akcji „Sprawdź, czy jesteś HER2-low”
Portal onkologiczny zwrotnikraka.pl wystartował z ogólnopolską akcją edukacyjną „Sprawdź, czy jesteś HER2-low”. Celem kampanii jest promowanie wiedzy na temat nowoczesnej diagnostyki raka piersi wśród pacjentek oraz ich bliskich. Akcja obejmuje szereg działań edukacyjnych realizowanych za pośrednictwem naszego serwisu internetowego i kanałów społecznościowych.
Jej kluczowym elementem są bezpłatne i otwarte spotkania edukacyjne dla pacjentek, które odbędą się w siedmiu dużych miastach Polski (Białystok, Częstochowa, Warszawa, Poznań, Gdańsk, Gliwice, Wrocław). Wydarzenia będą okazją do zdobycia wiedzy od specjalistów, wymiany doświadczeń z innymi pacjentkami oraz do bezpośredniej rozmowy z ekspertem – po wykładzie zaplanowaliśmy dyżur konsultacyjny z onkologiem.
Ogólnopolscy Partnerzy Kampanii: Fundacja Rak’n’Roll – Wygraj Życie!, Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych, Polskie Amazonki Ruch Społeczny, Fundacja Onkocafe – Razem Lepiej!, Federacja Stowarzyszeń „Amazonki”, Fundacja Onkologiczna Nadzieja, Fundacja Życie z Rakiem.
Kampanię w mediach społecznościowych wspierają: Stowarzyszenie RakujeMy Jak Chcemy – organizacja oddana idei pomocy chorym na raka piersi i prowadząca grupę wsparcia na FB Rakujemy jak chcemy; Stowarzyszenie Młode z Rakiem – prowadzące grupę wsparcia na FB Młode z rakiem piersi; Ogólnopolska grupa wsparcia dla Amazonek RAK PIERSI – OSWOIĆ STRACH; Grupa wsparcia na FB AMAZONKA życie po diagnozie RAK PIERSI.
Są z nami również liczni Partnerzy Honorowi i regionalni: Klub Amazonki w Białymstoku, Stowarzyszenie Eurydyki, Stowarzyszenie Pozytywka, Fundacja Pierwsi dla Piersi, Stowarzyszenie Częstochowskie Amazonki, Fundacja Polki w Medycynie, Fundacja Rakiety, Fundacja Świadomi Życia, Fundacja Wygrajmy Zdrowie, portal organizacji pozarządowych NGO.PL, Stowarzyszenie Amazonki Warszawa-Centrum, Stowarzyszenie Onkologiczne Sanitas, Warszawskie Centrum Psychoonkologii, Drużyna Szpiku – Fundacja Anny Wierskiej „Dar Szpiku”, Stowarzyszenie Rakujemy jak Chcemy, Fundacja OmeaLife, Stowarzyszenie WyprzedzićRaka.pl, Gdańskie Stowarzyszenie Kobiet AMAZONKI, Fundacja Gdyński Most Nadziei.
Mecenas projektu: AstraZeneca
Opieka merytoryczna nad materiałami edukacyjnymi:
- dr hab. n. med. Barbara Radecka, prof. UO, ordynator Kliniki Onkologii, Opolskie Centrum Onkologii i Uniwersytet Opolski
- dr hab. n. med. Elżbieta Senkus-Konefka, prof. GUMed, Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny
- dr n. med. Katarzyna Pogoda, Narodowy Instytut Onkologii – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa
PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA