Diagnostyka onkologiczna

Większość chorych zgłasza się do lekarza w stadium objawowym choroby nowotworowej, co najczęściej oznacza niestety zaawansowany proces chorobowy. Pozostała część pacjentów nie ma świadomości, że w ich organizmie rozwija się rak, ponieważ nie występują żadne niepokojące symptomy. W przypadku tej grupy wstępna diagnostyka onkologiczna - oparta przede wszystkim na szczegółowym badaniu przedmiotowym i podmiotowym - może przyczynić się do wykrycia nowotworu na wczesnym etapie, a w konsekwencji - do lepszego rokowania.

W obecnym systemie opieki zdrowotnej w Polsce na pierwszej linii frontu walki z rakiem stoją lekarze rodzinni. To od ich wiedzy oraz zaangażowania zależy możliwość skojarzenia objawów choroby z procesem nowotworowym. Wstępna diagnostyka onkologiczna, skrupulatny wywiad oraz rzetelne badanie podmiotowe pozwalają w wielu wypadkach na sprawne postawienie wstępnej diagnozy.

Kluczową rolę odgrywa tzw. czujność onkologiczna – która powinna dotyczyć lekarzy, jak i samych pacjentów. W przypadku podejrzenia choroby nowotworowej lekarz rodzinny może wystawić Kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego (tzw. zielona karta DiLO), która jest nieodłączną częścią tzw. szybkiej ścieżki onkologicznej i umożliwia przyspieszoną diagnostykę onkologiczną.

Podejrzenie nowotworu na podstawie obrazu klinicznego jest podstawą do wdrożenia poszerzonej diagnostyki onkologicznej, której celem jest:
• Ustalenie rozpoznania histopatologicznego
• Określenie stopnia zaawansowania klinicznego nowotworu
• Ocena stanu ogólnego Pacjenta
• Określenie sposobu optymalnego postępowania terapeutycznego

Ustalenie szczegółowego rozpoznania histopatologicznego opiera się na pobraniu materiału do oceny histopatologicznej w ramach biopsji zamkniętej (aspiracyjna cienkoigłowa, gruboigłowa lub wiertarkowa) lub wycięciu fragmentu tkanki w sposób chirurgiczny.

W niektórych przypadkach zastosowanie znajduje tzw. śródoperacyjna ocena histologiczna, która pozwala na ocenę materiału już po kilkunastu minutach. Jej ograniczeniem jest jednak brak możliwości wykonania badań immunohistochemicznych.

Nowoczesna diagnostyka onkologiczna nie może funkcjonować bez badań obrazowych. Wykonanie obrazowania pozwala na określenie zaawansowania choroby nowotworowej i opisanie jej za pomocą cech T N M (T - wielkość guza, N - stan morfologiczny węzłów chłonnych, M - obecność przerzutów odległych).

Szczegółowa ocena zaawansowania nowotworu i ulepszona diagnostyka onkologiczna są możliwe dzięki ciągłemu rozwojowi metod obrazowania. Do podstawowych technik stosowanych w onkologii należą: USG, tomografia komputerowa i badanie rezonansem magnetycznym. Coraz szersze zastosowanie znajdują również pozytonowa tomografia emisyjna (PET), scyntygrafia, EUS czy badanie MR z cewką moczową – a także połączenie różnych badań diagnostycznych. Systematycznie zwiększa się również czułość współczesnych metod obrazowania stosowanych w diagnostyce onkologicznej.

W dziale DIAGNOSTYKA ONKOLOGICZNA na portalu zwrotnikraka.pl znajdziesz informacje dotyczące wczesnego wykrywania choroby nowotworowej, metod obrazowania oraz innowacyjnych narzędzi i testów stosowanych w diagnostyce raka.