Wizyta u onkologa to nie wyrok śmierci – choć w większości przypadków łączy się ona z uściśleniem rozpoznania i początkiem trudnego leczenia. Warto pamiętać, że w Polsce onkolog przyjmuje pacjentów bez skierowania. Aby zapisać się na konsultację u specjalisty z zakresu onkologii nie potrzebujesz żadnego specjalnego druku.

Skierowanie może być natomiast wymagane w przypadku rejestracji do Poradni Chirurgii Onkologicznej, Poradni Opieki Paliatywnej i Leczenia Bólu oraz Poradni Genetyki Onkologicznej. Sprawdź jak przebiega pierwsza wizyta na onkologii i jak się do niej dobrze przygotować.

Warto pamiętać, że każdy pacjent, który podejrzewa u siebie nowotwór, może przyjść i poprosić o poradę onkologiczną. Podczas rejestracji wyznaczony zostanie termin wizyty, podczas której przyjmie Ciebie na konsultację onkolog. Do dopełnienia formalności wymagane jest posiadanie ważnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz dowodu osobistego.

Poniższy poradnik dla Pacjentów poświęcony onkologii powstał we współpracy ze specjalistami z Europejskiego Centrum Zdrowia w Otwocku.

SPIS TREŚCI:

 

Onkolog – pierwsza wizyta w gabinecie

Pierwszą procedurą, z którą osoba odwiedzająca Poradnię onkologiczną spotyka się po rejestracji – jest zebranie wywiadu. Pacjent jest proszony o padanie informacji, dlaczego pojawił się w Centrum Onkologii, czy i jak był wcześniej leczony, na co chorował oraz jakie objawy chorobowe skłoniły go do wizyty.

Wstępne czynności podczas wizyty w szpitalu onkologicznym wykonuje najczęściej doświadczona pielęgniarka onkologiczna, która przeprowadza wywiad oraz zakłada historię choroby. W czasie tej rozmowy pacjent ma prawo wskazać bliską osobą, którą będzie wolno informować o jego stanie zdrowia.

– Pierwsza wizyta u onkologa jest zwykle dla pacjenta bardzo stresującym wydarzeniem. Często zdarza się, że po wyjściu z gabinetu lekarskiego Pacjent uświadamia sobie, że zapomniał zadać wiele pytań lub nie pamięta ważnych szczegółów. Dlatego warto jest przygotować się do takiej wizyty. Dobrze, aby w trakcie wizyty Pacjentowi towarzyszyła osoba bliska, która poza wsparciem pomoże także w zapamiętaniu istotnych informacji. Bardzo pomocne jest, gdy Pacjent ma podstawową wiedzę na temat swojej choroby. W tym celu można skorzystać z wielu portali internetowych dla pacjentów. Ważne, by nie traktować wszystkich zebranych tam wiadomości jako pewnych, a jedynie jako podstawę do sprawnej i rzeczowej rozmowy z onkologiem. Warto jest również przygotować listę pytań do lekarza – doradza mgr Henryka Kubaj – specjalista pielęgniarstwa onkologicznego z Oddziału Onkologii Klinicznej i Chemioterapii Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock.

Onkologia – przebieg wizyty na oddziale

Po zakończeniu wywiadu pacjent trafia najczęściej do gabinetu lekarskiego. Badanie, które wykonuje onkolog polega przede wszystkim na rozmowie – jest to tak zwana anamneza, czyli badanie podmiotowe. Lekarz zadaje pytania o to, co pacjenta boli, o rodzaj i okres trwania jego dolegliwości i o stan zdrowia. Później następuje badanie fizykalne – czyli przedmiotowe, polegające na przebadaniu ciała pacjenta wzrokiem, słuchem i dotykiem.

Jeśli przypadek kwalifikuje się do leczenia w danej placówce, to ustalony zostaje termin kolejnych szczegółowych badań, które uściślą rozpoznanie, albo termin samego leczenia.

Badania specjalistyczne wymagają najczęściej rezerwacji terminu na określony dzień i dodatkowego przygotowania ze strony samego pacjenta (np. trzeba być na czczo). Po uzyskaniu szczegółowych danych o stanie zdrowia i szczegółowej analizie badań diagnostycznych, onkolog proponuje odpowiedni schemat leczenia – plan radioterapii, operację chirurgiczną, bądź schemat chemoterapii (albo połączenie kilku metod jednocześnie).

Diagnostyka pacjenta wyposażonego w kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego DiLO odbywa się w ramach tzw. szybkiej ścieżki. Zielona karta DiLO to specjalne skierowanie wydawane przez lekarzy podstawowej opieki medycznej lub lekarzy z poradni specjalistycznych. Karta onkologiczna zapewnia uprzywilejowanie w terminach rejestracji na badania dodatkowe. Po pełnym zdiagnozowaniu nowotworu rozpoczyna się proces leczenia onkologicznego.

Onkologia kliniczna to dziedzina medycyny, która poczyniła w ostatnich latach znaczące postępy. Wiele nowotworów jest trwale wyleczalnych. Im szybciej zdiagnozowana choroba, tym większe szanse na skuteczną terapię raka.

Wielu pacjentów, którzy trafiają na konsultacje do poradni onkologicznej nie wymaga leczenia – nie mają oni nowotworu, bądź ich terapia może być realizowane w innych placówkach, które nie są sensu stricto onkologiczne. Dotyczy to przede wszystkim leczenia operacyjnego, które może być prowadzone na oddziałach chirurgii nieonkologicznej.

ZOBACZ WIĘCEJ: ONKOLOGIA KLINICZNA

onkolog pierwsza wizyta

Jak przygotować się do wizyty u onkologa?

Aby pacjent mógł świadomie uczestniczyć w procesie leczenia musi usłyszeć i dobrze zrozumieć diagnozę. Obowiązkiem lekarza-onkologa, który przekazuje tę informację, jest wytłumaczenie jej znaczenia oraz przedstawienie choremu w możliwie najprostszy sposób istoty choroby. Pacjent ma prawo domagać się takiej wiedzy od lekarza. Nie chodzi tu o nazwę czy typ histopatologiczny guza, ale również opisanie konkretnej sytuacji chorego.

Warto podkreślić iż najważniejszym prawem pacjenta onkologicznego jest prawo do bycia poinformowanym.

Pacjent onkologiczny powinien dokładnie wiedzieć jak poważna jest jego choroba, jak długo potrwa proces diagnostyki, leczenia i dochodzenia do zdrowia oraz jakie będą skutki uboczne. Inna sytuacja występuje w przypadku pierwszego stopnia klinicznego zaawansowania, a inna, kiedy rak jest w stopniu czwartym. Chodzi więc o swoistą personalizację nowotworu. Najgorzej, jeśli pacjent musi podejmować decyzje o leczeniu, nie wiedząc co go czeka i jakie będą konsekwencje jego postanowień.

ZOBACZ: PRAWA PACJENTA ONKOLOGICZNEGO

Zawód: lekarz onkolog

W ciągu wieków ukształtowała się w medycynie struktura hierarchiczna, w której to lekarz onkolog podejmuje decyzje, a pasywny pacjent powierza się bez reszty ekspertowi. Wiedza lekarza i szacunek jakim był otaczany, budziły respekt i nie pozwalały leczonemu na próbę zrozumienia, co dzieje się w jego ciele.

Zawężenie poszczególnych specjalności medycznych zwiększyło dystans i dostęp do informacji oraz dodatkowo ograniczyło czas kontaktu pacjent-onkolog. Może to skutkować u niektórych pacjentów poczuciem i doświadczeniem niezadowalającej komunikacji z pracownikami służby zdrowia.

Nadal obecny jest w Polsce styl komunikacji naukowej – podobny do bezosobowej lektury książki, w której jest opis choroby i jej konsekwencje. Taki przekaz wyrażony jest przez lekarza onkologa w fachowym i niezrozumiałym dla pacjenta języku. Na szczęście to się powoli zmienia, a chory traktowany jest jako partner.

Masz prawo być poinformowanym – proś onkologa o informacje!

Każdy chory powinien być traktowany nie przedmiotowo, ale jako podmiot, który ma prawo do decydowania o sobie i wyrażania lub niewyrażania zgody na proponowane mu przedsięwzięcia medyczne. Informowanie pacjenta jest obowiązkiem lekarza.

Lekarz onkolog powinien w możliwie najprostszy sposób zapoznać chorego ze standardami leczenia obowiązującymi we współczesnej onkologii dla jego konkretnego przypadku. Jeśli nie spełnia on swojej powinności, chory powinien się dopominać informacji i prosić o przekazanie mu stosownej wiedzy.

Wielu onkologów wciąż jeszcze uważa, że pacjent nie musi wiedzieć, bo i tak nic z tego nie zrozumie. Prawidłowe informowanie i wynikająca z niego zgoda to istotny element uczestnictwa pacjenta w terapii i dobrej współpracy z personelem medycznym.

Natomiast, jeśli chory będzie odczuwał deficyt wiedzy, będzie miał poczucie lekceważenia, pomijania i nie będzie wewnętrznie przekonany do wyborów, jakich dokonuje jego onkolog, to pojawią się w nim lęki, strach i niechęć do świadomego współuczestniczenia w terapii.

POLECANE: JAK WYBRAĆ SZPITAL ONKOLOGICZNY

onkologia

Onkologia bez tajemnic – lista pytań do onkologa

Jeśli planujesz wizytę na onkologii, poniższe rady mogą okazać się pomocne. Być może usłyszysz pierwszą diagnozę, może zaproponowane zostanie Ci leczenie lub będzie to zwykła wizyta kontrolna. Niezależnie od tego, jaki jest powód konsultacji u onkologa – warto się odpowiednio przygotować.

– Pierwsza wizyta u lekarza onkologa może przebiegać różnie. Zależy to przede wszystkim od tego czy pacjent zgłasza się na potwierdzenie diagnozy, którą uzyskał już w trakcie diagnostyki, czy zgłasza się z niepokojącymi objawami, które mają dopiero zostać wyjaśnione. Bez względu na to jaki jest powód zgłoszenia się do onkologa, należy dobrze przygotować się na to spotkanie. Należy zabrać ze sobą aktualną dokumentację medyczną dotyczącą dotychczasowego leczenia, wyniki badań, które do tej pory zostały wykonane,  listę przyjmowanych leków (nazwy i dawkowanie) listę pytań do onkologa oraz notatnik i długopis do zapisania istotnych informacji, których Pacjent może nie zapamiętać – wylicza mgr Henryka Kubaj – specjalista pielęgniarstwa onkologicznego z Oddziału Onkologii Klinicznej i Chemioterapii Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock

Jeśli leczysz się onkologicznie, Twoje wizyty w Centrum Onkologii mogą być częste. Warto zrobić wszystko, aby były one jak najmniej stresujące dla Ciebie. Pomoże w tym odpowiednie przygotowanie i wsparcie bliskich osób.

Właściwe przygotowanie do pierwszej wizyty u onkologa pozwoli zmniejszyć stres związany z odwiedzinami oddziału onkologicznego i kontaktem z lekarzem. O czym warto pamiętać?

  • zapytaj bliską osobę, czy może Ci towarzyszyć podczas wizyty u onkologa. Będzie Ci raźniej. Twój towarzysz może również dopytać o coś ważnego w trakcie wizyty w gabinecie, czy zapamiętać więcej szczegółów i informacji.
  • zrób notatki dotyczące swoich objawów i zabierz je ze sobą. Zapisz, co skłoniło Cię do przyjścia do lekarza oraz od kiedy lub w jakich sytuacjach Twoje objawy się pojawiają. Zmniejszy to prawdopodobieństwo pominięcia ważnego symptomu, co może mieć miejsce w sytuacji stresu towarzyszącemu wizycie.
  • przed konsultacją u onkologa dowiedz się od bliskich, czy w Twojej rodzinie zdarzały się przypadki zachorowań na nowotwory. Dopytaj się, kto i kiedy chorował onkologicznie oraz na jaki rodzaj nowotworu. Może mieć to duże znaczenie, gdyż wywiad rodzinny w onkologii jest niezwykle ważny.
  • jeśli chorujesz na choroby przewlekłe, lub przeszedłeś/przeszłaś cięższe choroby w przeszłości, zapisz to. Zrób też dokładne notatki na temat przyjmowanych leków, wraz z ich dawkowaniem.

ZAJRZYJ: ONKOLOGIA PRECYZYJNA

Konsultacja onkologiczna – wskazówki

  • Jeśli wizyta na onkologii jest dla Ciebie dużym stresem, możesz o tym powiedzieć lekarzowi. Jest to normalna reakcja Twojego organizmu.
  • Przeczytaj lekarzowi (punkt po punkcie) wszystkie pytania, które chcesz mu zadać. Przedstaw problem, z którym zgłaszasz się na wizytę. Oczekuj odpowiedzi na każde z pytań, wszystkie są przecież dla Ciebie istotne. Najważniejszym prawem pacjenta jest prawo do bycia informowanym. Chory powinien być traktowany nie przedmiotowo, ale jako podmiot, który ma prawo do decydowania o sobie i wyrażania lub niewyrażania zgody na proponowane mu przedsięwzięcia medyczne.
  • Przekaż aktualną dokumentację medyczną z wynikami badań, które wcześniej przygotowałeś i poinformuj onkologa o przyjmowanych lekach, przebytych chorobach, zabiegach i alergiach.
  • Zapisuj, lub – za zgodą lekarza – nagrywaj na dyktafon odpowiedzi, których udziela Ci onkolog. Ciężko liczyć w tej sytuacji na swoją pamięć. Stres może powodować, że wiele informacji umknie lub zostanie w pamięci w zniekształconej formie. Aby pacjent mógł świadomie uczestniczyć w procesie leczenia musi usłyszeć i dobrze zrozumieć diagnozę.
  • Pytaj o wszystko, czego nie rozumiesz i co budzi Twoje wątpliwości. Pamiętaj, że nie ma niemądrych pytań. Im więcej mamy informacji na temat sytuacji, w której się znaleźliśmy, tym mniej jest ona dla nas sytuacją stresową. Jeśli czegoś nie rozumiesz i masz wątpliwości – poproś o wyjaśnienie
  • Traktuj lekarza z szacunkiem, tego samego oczekując od niego wobec siebie. Jeśli onkolog nie spełnia swoich powinności, dopominaj się informacji i poproś o przekazanie Ci stosownej wiedzy. Wielu lekarzy wciąż jeszcze uważa, że pacjent nie musi wiedzieć, bo i tak nic z tego nie zrozumie.
  • Omów z lekarzem plan postępowania i termin następnej wizyty na onkologii.

 

ZOBACZ WIĘCEJ: JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO CHEMIOTERAPII

POLECAMY:  DIAGNOZA RAK – CO DALEJ?