W ostatnich dniach grudnia 2019 roku, Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zarejestrowała lek olaparib do leczenia podtrzymującego dorosłych pacjentów z przerzutowym gruczolakorakiem trzustki z mutacją BRCA. Efekt terapeutyczny leku polega na wydłużeniu czasu przeżycia wolnego od progresji (PFS). Decyzja została podjęta na podstawie analizy wyników badania klinicznego POLO.

Jednym z zaburzeń genetycznych, które stanowi obszar intensywnych badań klinicznych są mutacje w genach BRCA 1/2. Udało się ustalić, że mutacje w tych genach skutkują upośledzeniem mechanizmów naprawy uszkodzonego DNA, co może prowadzić do wzrostu ryzyka nowotworzenia, a konsekwencji rozwoju choroby. W rodzinach obciążonych mutacjami genetycznymi typu BRCA1 i BRCA2 obserwuje się zwiększone ryzyko zachorowania na raka piersi, raka jajnika, ale także na inne nowotwory, w tym na raka trzustki.

Okazuje się, że przeprowadzenie badania genetycznego w kierunku nosicielstwa mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2 pozwala nie tylko podjąć kroki zmniejszające ryzyko zachorowania. Wiedza o mutacjach ma znaczeniu również u osób, które już zachorowały – pomaga dopasować leczenie do potrzeb pacjenta.

W przypadku raka trzustki trwają obecnie zaawansowane badania kliniczne III fazy, w których testowana jest skuteczność leków z grupy inhibitorów PARP (m.in. olaparib) właśnie u pacjentów z mutacjami w genach BRCA1/2 i PALB2. Co więcej, jeśli wiemy, że u danego pacjenta mamy do czynienia z rakiem trzustki, którego podłoże stanowi mutacja BRCA1/2, jest to dla onkologa cenna informacja w doborze chemioterapeutyku. Wiadomo bowiem, że ten nowotwór charakteryzuje się większą wrażliwością na chemioteraputyki z grupy tzw. pochodnych platyny (np. oksaliplatyna czy cisplatyna), które możemy zastosować w leczeniu raka trzustki – tłumaczy w rozmowie z Głosem Onkologicznym dr Leszek Kraj, onkolog kliniczny z Kliniki Hematologii, Onkologiii Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Rak trzustki BRCA-zależny – doniesienia z ASCO 2019

Na przełomie maja i czerwca 2019 roku w Chicago odbyło się 55. Kongres ASCO. Jedna z zaprezentowanych prac dotyczyła leczenia raka trzustki z germinalną mutacją BRCA1 i/lub BRCA2 z wykorzystaniem olaparibu.

Abstrakt nr LBA 4 Kindler H.L. i wsp. „Olaparib as maintenance treatment following first-line platinum-based chemotherapy (PBC) in patients (pts) with a germline BRCA mutation and metastatic pancreatic cancer (mPC): phase III POLO trial.”

Chorzy na raka trzustki (PC) z germinalną mutacją BRCA1 i/lub BRCA2 (gBRCAm) odpowiadają na leczenie inhibitorem PARP, olaparybem. W badaniu III fazy POLO oceniano skuteczność podtrzymującego leczenia inhibitorem PARP u chorych na PC. Do badania włączano chorych na PC z gBRCAm, którzy otrzymali ≥16 tygodni chemioterapii zawierającej pochodną platyny (PBC) w 1. linii z powodu rozsianej choroby bez progresji.

Chorych przydzielano losowo do podtrzymującego leczenia olaparybem (O) w dawce 300 mg 2 razy dziennie lub placebo (P). Leczenie rozpoczynano 4-8 tygodni po ostatniej dawce PBC i kontynuowano do progresji lub nieakceptowalnej toksyczności. Głównym punktem końcowej oceny był czas wolny od progresji (PFS). Podtrzymujące leczenie olaparybem znamiennie wydłużyło PFS u chorych na rozsianego PC z gBRCAm bez progresji po PBC.

Rak trzustki nadal pozostaje chorobą, w której niewiele wiadomo na temat czynników ryzyka oraz przyczyn powstawania. Toczące się badania pokazują rolę najlepiej poznanych mutacji genetycznych, które mogą mieć znaczenie w rozwoju raka trzustki oraz być wskazówką w kontekście doboru terapii u wybranych grup Pacjentów.

źródła: PTO, Głos Pacjenta Onkologicznego

ZOBACZ: NOWOTWORY BRCA-ZALEŻNE