Leczenie onkologiczne narządów rodnych, zwłaszcza radioterapia w przebiegu raka szyjki macicy czy endometrium, to bardzo skuteczna metoda terapeutyczna, ale często wiąże się z licznymi działaniami niepożądanymi w obrębie pochwy i sromu. Skutki uboczne, takie jak suchość, pieczenie, zanik nabłonka, zwężenie, a nawet całkowite zarastanie pochwy, mogą utrzymywać się długotrwale i znacząco pogarszać jakość życia pacjentek – zarówno fizycznie, jak i psychoseksualnie.
Standardowe metody leczenia tych powikłań obejmują przede wszystkim profilaktyczne i lecznicze stosowanie irygacji (płukań pochwy) z użyciem łagodnych roztworów, takich jak sól fizjologiczna czy roztwory nadmanganianu potasu lub rumianku, mające na celu utrzymanie odpowiedniego pH, nawilżenie oraz oczyszczenie pochwy. Dodatkowo zaleca się stosowanie dilatatorów (rozszerzaczy pochwowych) w celu zapobiegania zrostom i zwężeniom pochwy, jak również miejscowych preparatów nawilżających i regenerujących.
Okres gojenia się szyjki macicy i przywracania naturalnej równowagi w pochwie może trwać różnie – wszystko zależy od tego, jaki rodzaj leczenia został zastosowany oraz od stanu zdrowia pacjentki.
Jednakże, pomimo szerokiego wachlarza dostępnych metod, skuteczność tradycyjnych form leczenia bywa ograniczona. W odpowiedzi na te wyzwania terapeutyczne, coraz większe zainteresowanie wzbudzają nowoczesne preparaty dopochwowe zawierające kwas hialuronowy – substancję znaną z właściwości nawilżających, przeciwzapalnych i wspomagających regenerację tkanek.
Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Cicatridina® w postaci globulek dopochwowych, dostępna i ceniona na polskim rynku, która znajduje zastosowanie jako wsparcie w leczeniu miejscowych skutków ubocznych radioterapii u kobiet z chorobą nowotworową.
Kwas hialuronowy – mechanizmy działania i znaczenie w regeneracji pochwy po radioterapii
Kwas hialuronowy to polisacharyd, naturalnie występujący m.in. w tkance łącznej i płynach ustrojowych. Dzięki temu nie wywołuje odczynów alergicznych i nie ma właściwości drażniących. Jego unikalne właściwości fizykochemiczne – szczególnie zdolność do wiązania cząsteczek wody – sprawiają, że odgrywa kluczową rolę w procesach regeneracyjnych, przeciwzapalnych i ochronnych, zwłaszcza w obrębie śluzówek.
- Nawilżenie i ochrona błon śluzowych – mechanizm wiązania wody
Kwas hialuronowy posiada zdolność silnego wiązania wody – już 1 gram kwasu hialuronowego może związać nawet do 6 litrów wody. Po zastosowaniu dopochwowym tworzy na śluzówce cienką, wilgotną warstwę ochronną, która:
- chroni przed dalszymi mikrourazami,
- redukuje tarcie (np. podczas badania czy współżycia),
- zwiększa elastyczność i jędrność ścian pochwy,
- poprawia komfort codziennego funkcjonowania.
Ten „film ochronny” zmniejsza narażenie komórek nabłonka na działanie czynników drażniących i przyspiesza ich regenerację.
- Wspomaganie regeneracji i odbudowy nabłonka
Kwas hialuronowy wspomaga naturalne procesy gojenia poprzez pobudzanie komórek odpowiedzialnych za odbudowę tkanek – keratynocytów i fibroblastów. Dzięki temu komórki te szybciej się dzielą i przemieszczają w miejsce uszkodzenia, co przyspiesza regenerację nabłonka.
W efekcie:
- tkanki szybciej się goją,
- nabłonek pochwy odzyskuje ciągłość i funkcję ochronną,
- zmniejsza się ryzyko powstawania blizn i zrostów po radioterapii.
- Zapobieganie bliznom i zrostom
Po radioterapii może dojść do niepożądanych zmian w pochwie – takich jak zwężenie, zrosty, a nawet jej częściowe zarośnięcie. To efekt nadmiernego tworzenia się tkanki bliznowatej. Kwas hialuronowy pomaga temu zapobiegać, ponieważ:
- ogranicza odkładanie się kolagenu typu I (który dominuje w bliznach),
- sprzyja tworzeniu bardziej elastycznego kolagenu typu III,
Dzięki temu zmniejsza się ryzyko bolesnych zrostów, utraty elastyczności i problemów z codziennym funkcjonowaniem.
Czym jest Cicatridina® i jak może pomóc po radioterapii?
Cicatridina® to globulki dopochwowe, który wspierają gojenie i regenerację delikatnych tkanek pochwy, szczególnie po leczeniu onkologicznym, takim jak radioterapia. Zawiera połączenie składników, które działają wielokierunkowo – nawilżają, łagodzą podrażnienia i wspomagają naturalne procesy naprawcze w pochwie.
Co znajdziesz w globulkach Cicatridina® ?
- Kwas hialuronowy (5 mg) – Działa jak „gąbka” – wiąże wodę, dzięki czemu intensywnie nawilża śluzówkę pochwy i przywraca jej elastyczność. Po radioterapii, gdy tkanki są przesuszone, cienkie i podrażnione, kwas hialuronowy:
- nawilża i koi suchość,
- wspiera odbudowę nabłonka (czyli warstwy ochronnej śluzówki),
- pomaga zmniejszyć stany zapalne,
- chroni przed tworzeniem się blizn i zrostów, które mogą prowadzić do bólu czy zwężenia pochwy.
- Wyciąg z Centella asiatica (wąkrota azjatycka) – znana z właściwości gojących. Wspomaga odbudowę skóry i śluzówek, przyspiesza regenerację i poprawia ukrwienie.
- Nagietek lekarski – działa przeciwzapalnie, łagodzi podrażnienia i przyspiesza gojenie. Jest często stosowany przy problemach ginekologicznych właśnie ze względu na swoje właściwości łagodzące.
- Aloes – silnie nawilża, chłodzi i łagodzi podrażnienia. Wspiera regenerację naskórka i śluzówek, szczególnie w sytuacjach, gdy są one uszkodzone.
- Olejek z drzewa herbacianego – ma działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, dzięki czemu pomaga utrzymać równowagę mikroflory w pochwie i zapobiega infekcjom, które mogą pojawić się przy osłabionym nabłonku.
Dowody naukowe – co pokazują badania kliniczne nad skutecznością globulek Cicatridina po radioterapii narządów rodnych?
Stosowanie globulek dopochwowych Cicatridina® u kobiet po radioterapii narządów rodnych znajduje potwierdzenie w badaniach klinicznych. Wyniki wskazują, że preparat ten może znacząco łagodzić skutki uboczne leczenia onkologicznego oraz wspierać regenerację tkanek pochwy i sromu.
- Badanie obserwacyjne u kobiet po leczeniu raka szyjki macicy i raka endometrium [1].
W badaniu udział wzięły kobiety leczone z powodu raka szyjki macicy i raka endometrium operacyjnie i/lub napromienianiem. Uczestniczki podzielono na dwie grupy:
- Grupa badana (130 kobiet) stosowała globulki Cicatridina® . Kobiety aplikowały preparat codziennie na noc przez 10 dni, następnie co 2 dni przez okres 1 miesiąca, a przez następny miesiąc co 3 dni.
- Grupa kontrolna (54 kobiety) korzystała wyłącznie z tradycyjnych irygacji dopochwowych (nadmanganian potasu lub roztwór z rumianku).
Po 6 miesiącach stosowania:
- Objawy takie jak suchość, pieczenie i dyskomfort w pochwie zgłaszało tylko 38% pacjentek stosujących globulki Cicatridina® , w porównaniu do 76% w grupie kontrolnej.
- Zarastanie pochwy – jedno z najpoważniejszych powikłań po radioterapii – wystąpiło u zaledwie 9% kobiet stosujących globulki Cicatridina® , podczas gdy w grupie kontrolnej dotyczyło to aż 20% pacjentek.
To pokazuje, że Cicatridina® nie tylko łagodzi codzienne dolegliwości, ale może również zapobiegać poważnym i trwałym zmianom anatomicznym.
- Zastosowanie kwasu hialuronowego (globulki Cicatridina® ) w procesie gojenia i regeneracji szyjki macicy i pochwy oraz leczeniu dystrofii sromu [2].
W badaniu tym wzięło udział łącznie 213 pacjentek, w tym:
- 109 po zabiegach na szyjce macicy z powodu zmian przednowotworowych szyjki macicy (dysplazja nabłonka szyjki macicy), które zostały poddane zabiegowi elektrokonizacji oraz z ektopią szyjki macicy (po elektrokoagulacji i krioterapii),
- 53 kobiety po radioterapii z powodu raka szyjki macicy i raka endometrium oraz
- 51 kobiet, u których potwierdzono histologicznie dystrofię sromu.
Oceniano skuteczność stosowania globulek Cicatridina® w powyższych sytuacjach klinicznych. Globulki stosowano 1 raz dziennie wieczorem przez 10 dni, następnie przez okres miesiąca co 2 dni i w przypadku poprawy przez dalszy jeden miesiąc co 3-ci dzień.
- Grupę kontrolną stanowiło łącznie 86 kobiet po zabiegach na szyjce macicy oraz radioterapii, u których nie stosowano globulek dopochwowych Cicatridina® .
Uzyskane wyniki okazały się bardzo obiecujące:
Stosowanie kwasu hialuronowego w postaci globulek dopochwowych po radioterapii z powodu raka szyjki macicy lub endometrium wpływa pozytywnie na gojenie się zmian popromiennych w pochwie i poprawia komfort życia.
- U 22,6% pacjentek po radioterapii u których zastosowano globulki dopochwowych Cicatridina® nastąpiło całkowite wygojenie pochwy, natomiast poprawę w stanie nabłonka pochwy odnotowano aż u 84,9%.
- W grupie kontrolnej, która nie stosowała globulek Cicatridina® , nie stwierdzono u żadnej pacjentki poprawy w czasie 3- miesięcznej obserwacji.
Dodatkowo, autorzy badania odnotowali pozytywne efekty stosowania globulek i kremu Cicatridina® także w innych sytuacjach klinicznych:
- Po zabiegach ginekologicznych – takich jak elektrokonizacja szyjki macicy – stosowanie globulek Cicatridina® przyspieszało gojenie nabłonka, zmniejszając ryzyko infekcji i bliznowacenia.
- U kobiet po menopauzie, cierpiących na zmiany dystroficzne sromu (suchość, ścieńczenie skóry, ból), aż 90,2% pacjentek zgłosiło poprawę po zastosowaniu kremu Cicatridina®.
Dlaczego to ważne dla kobiet po leczeniu onkologicznym?
Leczenie onkologiczne może pozostawić po sobie szereg trudnych objawów w obrębie dróg rodnych. Włączenie terapii wspomagającej – takiej jak globulki Cicatridina® – pozwala nie tylko poprawić komfort życia, ale też aktywnie wspiera naturalne procesy regeneracyjne, przynosząc:
- ulgę w objawach suchości i pieczenia,
- poprawę jakości życia intymnego,
- ograniczenie rozwoju zrostów i zarastania pochwy,
- oraz wpływać korzystnie na regenerację tkanek po zabiegach onkologicznych.
To ważne wsparcie, zwłaszcza dla kobiet, które chcą szybciej odzyskać sprawność i poczucie intymnego dobrostanu po zakończonym leczeniu nowotworu.
Piśmiennictwo:
- Markowska J. Cikowska-Woźniak E, Iżycka N, Mądry R. Wpływ preparatu Cicatridina® na zmiany w pochwie po leczeniu raka szyjki macicy i raka endometrium radioterapią. Badanie obserwacyjne. Curr. Gynecol. Oncol. 2013;11(2):97–102.
- Markowska J, Madry R, Markowska A. The effect of hyaluronic acid (Cicatridine) on healing and regeneration of the uterine cervix and vagina and vulvar dystrophy therapy. Eur. J. Gynaecol. Oncol. 2011; 32 (1): 65–68.
- de Morais Siqueira T, Derchain S, Juliato CRT, Pinto E Silva MP, Machado HC, Brito LGO. Vaginal stenosis in women with cervical or endometrial cancer after pelvic radiotherapy: a cross-sectional study of vaginal measurements, risk for sexual dysfunction and quality of life. Int Urogynecol J. 2022 Mar;33(3):637-649.
- Narutytė R, Žukienė G, Bartkevičienė D. Vulvovaginal Atrophy Following Treatment for Oncogynecologic Pathologies: Etiology, Epidemiology, Diagnosis, and Treatment Options. Medicina (Kaunas). 2024 Sep 27;60(10):1584.
- Varytė G, Bartkevičienė D. Pelvic Radiation Therapy Induced Vaginal Stenosis: A Review of Current Modalities and Recent Treatment Advances. Medicina (Kaunas). 2021 Apr 1;57(4):336.
- Jensen PT, Groenvold M, Klee MC, Thranov I, Petersen MA, Machin D. Longitudinal study of sexual function and vaginal changes after radiotherapy for cervical cancer. Int J Radiat Oncol Biol Phys. 2003 Jul 15;56(4):937-49.
MATERIAŁ PROMOCYJNY
PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA























