Nowotwory złośliwe stanowią najczęstszą przyczynę rozwoju tzw. zespołu żyły głównej górnej (ZŻGG). Najbardziej narażeni na to schorzenie są pacjenci z rakiem płuca i chłoniakami niehodgkinowskimi. Zespół żyły głównej górnej w przebiegu choroby nowotworowej polega na ucisku żyły głównej górnej – z reguły przez powiększone węzły chłonne śródpiersia (rzadziej guz nowotworowy). W konsekwencji prowadzi to do rozwoju zespołu małego rzutu serca, wtórnej niewydolności krążeniowo-oddechowej z objawami przekrwienia narządów powyżej ucisku oraz rozwoju wtórnej zakrzepicy żylnej.
ZESPÓŁ ŻYŁY GŁÓWNEJ GÓRNEJ U PACJENTA ONKOLOGICZNEGO
Objawy zespołu żyły głównej górnej
Najczęstsze objawy mogące sugerować rozwój zespołu żyły głównej górnej u pacjenta z nowotworem złośliwym to:
- duszność
- poszerzenie naczyń żylnych w obrębie szyi i klatki piersiowej
- obrzęk i zaczerwienienie twarzy
- kaszel i ból w klatce piersiowej
- obrzęk kończyn górnych
- sinica
DIAGNOSTYKA I LECZENIE ZESPOŁU ŻYŁY GŁÓWNEJ GÓRNEJ
Badaniem diagnostycznym mającym zastosowanie w rozpoznaniu ZŻGG jest tomografia komputerowa klatki piersiowej, wykonana techniką spiralną. W zdecydowanej większości przypadków pozwala ona wykryć masę węzłową.
Istotną rolę odgrywa szybkie ustalenie rozpoznania histopatologicznego przyczyny wywołującej u pacjenta zespół żyły górnej głównej. Przydatna w tym kontekście jest procedura bronchoskopii EBUS-TBNA oraz biopsja przez ścianę klatki piersiowej pod kontrolą tomografii. ZŻGG określany jest w onkologii jako stan nagły, dlatego w przypadku dynamicznie postępującego pogorszenia stanu zdrowia – zaleca się rozpoczęcie leczenia bez rozpoznania histopatologicznego.
Leczenie objawowe zespołu żyły głównej górnej polega na ułożeniu chorego w pozycji półsiedzącej, zastosowaniu tlenoterapii, podaniu deksametazonu i heparyny drobnocząsteczkowej. W przypadku nasilających się objawów rozważa się założenie stentu wewnątrznaczyniowego przed rozpoczęciem terapii przeciwnowotworowej.
Leczenie przyczynowe ZŻGG rozpoczyna się zwykle od radioterapii, a po uzyskaniu rozpoznania histopatologicznego można zastosować odpowiednią chemioterapię.