Pierwszym skojarzeniem pacjentów na hasło „kardioonkologia” bardzo często są nowotwory serca. Nic bardziej mylnego – o tym, czym naprawdę jest ta dziedzina można dowiedzieć się w poniższym artykule, którego autorem jest dr n. med. Aneta Klotzka ze Szpitala Klinicznego Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu.
Nowotwory są łącznie z chorobami układu krążenia dominującą przyczyną zgonów na świecie. Co roku w naszym kraju odnotowuje się ponad 160 tysięcy nowych przypadków zachorowania na nowotwory. Mężczyźni chorują głównie na nowotwory płuc, gruczołu krokowego i jelita grubego. Wśród kobiet dominują nowotwory piersi.
Postęp, jaki dokonał się w ostatnich latach w leczeniu onkologicznym sprawił, iż rokowania pacjentów onkologicznych uległy znacznej poprawie.
Powikłania kardiologiczne u pacjentów onkologicznych
Część pacjentów onkologicznych może zostać zdyskwalifikowana z dalszego leczenia choroby nowotworowej ze względu na współistniejącą chorobę serca. Z drugiej strony, u pewnego odsetka osób po leczeniu onkologicznym, występują powikłania – i to najczęściej kardiologiczne. Niestety powikłania te mogą wpłynąć negatywnie na rokowanie u pacjenta onkologicznego, a wręcz spowodować wzrost śmiertelności.
Ryzyko zachorowania na chorobę nowotworową rośnie wraz z wiekiem, ale ryzyko chorób serca także ulega zwiększeniu u osób starszych. Dlatego tak ważne jest objęcie opieką kardiologiczną tej onkologicznej grupy pacjentów.
Kardioonkologia jest stosunkowo młodą gałęzią medycyny. Termin ten obejmuje łączną opiekę onkologiczną oraz wykrywanie i leczenie powikłań kardiologicznych u osób z chorobą nowotworową.
Szczególnie podkreśla się współpracę onkologów i kardiologów przy opiece nad pacjentem onkologicznym. Głównym celem tej łączonej opieki jest maksymalizacja korzyści z leczenia onkologicznego, przy jednoczesnej minimalizacji objawów ubocznych m.in. ze strony układu krążenia.
Powikłania leczenia onkologicznego dotyczące układu krążenia można podzielić na 9 głównych kategorii:
- dysfunkcja mięśnia sercowego i niewydolność serca (HF);
- choroba wieńcowa (CAD);
- wady zastawkowe;
- zaburzenia rytmu serca, zwłaszcza wywołane lekami wydłużającymi odstęp QT;
- nadciśnienie tętnicze;
- choroby zakrzepowo-zatorowe;
- choroba naczyń obwodowych i udar mózgu;
- nadciśnienie płucne
- powikłania osierdziowe
Niekorzystnym działaniem na układ sercowo-naczyniowy cechują się zarówno cytostatyki, jak i przeciwciała monoklonalne. Należy pamiętać, że także promieniowanie jonizujące stosowane m.in. w nowotworach piersi czy chłoniakach ma potencjał uszkadzania mięśnia sercowego, zastawek serca, osierdzia czy śródbłonka naczyń, w tym naczyń wieńcowych.
Istotnym jest fakt, że powikłania radioterapii są odroczone w czasie o kilkanaście lat. Co ważne powinniśmy pamiętać także o rosnącej populacji pediatrycznej, która w przeszłości leczyła się onkologicznie. Populacji, która wyleczona z choroby nowotworowej wchodzi w życie dorosłe z bagażem powikłań kardiologicznych.
Program prewencji niewydolności serca u pacjentów onkologicznych
Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu realizuje projekt pn.: Kardioonkologia – program prewencji niewydolności serca u pacjentów onkologicznych realizowany przez Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego i współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, Osi Priorytetowej VI. Rynek pracy, Działania 6.6. Wspieranie aktywności zawodowej pracowników poprzez działania prozdrowotne, Poddziałania 6.6.1. Wspieranie aktywności zawodowej pracowników poprzez działania prozdrowotne.
Szczegółowe informacje dla pacjentów o tym jak bezpłatnie skorzystać z programu można znaleźć na stronie:
https://www.skpp.edu.pl/
PRZEJDŹ DO: LECZENIE WSPOMAGAJĄCE
