Cukrzyca typu 2 to jedna z najczęstszych chorób polskiego społeczeństwa. Dobra wiadomość jest taka, że zdecydowanej większości przypadków tej choroby można by zapobiec. Sposoby na cukrzycę typu 2 zna każdy z nas: właściwe odżywianie, ruch i prawidłowa masa ciała.
Cukrzyca typu drugiego która dominuje wśród pacjentów, w dużej mierze zależy od naszego stylu życia. Nadwaga, niezdrowe jedzenie, brak aktywności – tak na nią się „pracuje”. Nieleczona prowadzi do różnych powikłań: zawału, utraty wzroku, niewydolności nerek. Ten rodzaj cukrzycy występuje najczęściej po 40-tym roku życia, jednak w ostatnich latach zaczyna dotykać coraz młodsze osoby.
W Polsce na cukrzycę cierpi blisko 3 miliony osób, a ponad 5 milionów ma stan przedcukrzycowy. Z 3 milionów osób chorujących na cukrzycę około 85-90% ma właśnie cukrzycę typu 2.
Cukrzyca typu 2 – co to za choroba
Cukrzyca typu 2 to nie jest choroba trzustki (jak w przypadku cukrzycy typu 1), ale przyczajony wróg – wchodzi do organizmu i bezszelestnie, bez widocznych objawów, rujnuje organizm. Trochę na zaproszenie, bo jest to choroba ściśle związana ze stylem życia.
To najczęściej występująca postać tej choroby, stanowi ok. 85-90 proc. wszystkich przypadków. To tzw. cukrzyca insulinoniezależna. Przyczyną podwyższonego poziomu glukozy we krwi jest nieprawidłowe działanie insuliny w organizmie. Zazwyczaj wiąże się z rosnącą insulinoopornością, czyli zmniejszeniem wrażliwości tkanek na insulinę oraz względnym niedoborem insuliny. Trzustka produkuje coraz więcej insuliny, ale z powodu insulinooporności jest jej za mało, aż w pewnym momencie dochodzi do „wyczerpania się” się możliwości trzustki.
Warto pamiętać, że cukrzyca typu 1 to zupełnie inna choroba niż cukrzyca typu 2.
Na ryzyko zachorowania mają wpływ: nadwaga, brak ruchu, zła dieta, nadmiar stresu, nadciśnienie tętnicze. Poza tym: przekroczenie 45 lat, otyłość, ponadto u kobiet – przebyta cukrzyca ciążowa. Pewną rolę w rozwoju tej choroby odgrywają też czynniki genetyczne.
Sygnały ostrzegawcze choroby w pewnym momencie stają się dostrzegalne i określa się je w medycynie stanem przedcukrzycowym, czyli poziomem glukozy na czczo w przedziale 100–125 mg/dl lub niewłaściwą tolerancją glukozy.
PRZECZYTAJ: CZYM JEST CUKRZYCA – OBJAWY
Objawy cukrzycy typu drugiego
Cukrzyca typu 2 należy do tych podstępnych chorób, które przez kilka lat mogą rozwijać się niezauważone, bo nie dają żadnych, albo dają skąpe symptomy, które łatwo jest zlekceważyć (np. poczucie zmęczenia). Taki stan może trwać od 3 do 6 lat. To dlatego jest tak ważne, aby korzystać z dostępnych tanich narzędzi wykrywania cukrzycy na etapie, na którym nie daje jeszcze objawów oraz – co najważniejsze – groźnych powikłań.
– Na początku, jeśli mamy stan przedcukrzycowy i jeśli nie zadbamy o zdrowie i nie wprowadzimy interwencji, czyli nie zmienimy stylu życia, to doprowadzimy do cukrzycy typu 2, choroby, która na początku leczona jest tabletkami, a potem trzeba wprowadzić insulinę. Ten typ cukrzycy rozwija się stopniowo – zaznacza Karolina Piątek, prezes Fundacji Europejska Klinika Cukrzycy.
Najczęstsze objawy cukrzycy typu 2, które powinny wzbudzić nasz niepokój to:
- oddawanie zwiększonej ilości moczu,
- wzmożone pragnienie,
- zmęczenie, osłabienie,
- paradontoza.
Niestety, gdy objawy cukrzycy typu 2 są już widoczne, w wielu przypadkach jest już za późno, aby w powrocie do zdrowia pomogły wyłącznie lepsza dieta, wysypianie się i aktywność fizyczna. Aby nie dopuścić do tego, lepiej jest poddawać się badaniom profilaktycznym, dzięki którym ma się czas na wprowadzenie w miarę prostych sposobów bez skutków ubocznych. Potem będzie trzeba do nich dołączyć tabletki.
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, gdy przekroczyło się wiek 45 lat powinno się badać poziom cukru we krwi raz na trzy lata, a w przypadku osób z grupy ryzyka robić to raz w roku.
Nieleczona cukrzyca prowadzić może do zawału, udaru, retinopatii. Powoduje też owrzodzenia, stopę cukrzycową, która może prowadzić do amputacji. Ucierpieć mogą też nerki.
Jak wykryć cukrzycę typu 2?
Cukrzyca typu 2 to jedna z najbardziej rozpowszechnionych chorób. Jednocześnie jak oceniają eksperci – bardzo wielu pacjentów nie ma świadomości, że ich organizm zmaga się już z tą chorobą. Dlatego lekarze zalecają, aby raz do roku każdy mierzył glikemię na czczo, czyli oznaczał stężenie glukozy w surowicy krwi.
Badanie jest proste, bezpieczne i tanie; możemy prosić o zlecenie go swojego lekarza pierwszego kontaktu.
Prawidłowa wartość poziomu glukozy we krwi to przedział 3,9–5,5 mmol/l (70–99 mg/dl). Poziom nieznacznie wyższy – 5,6-6,9 mmol/l może wskazywać na stan przedcukrzycowy, czyli stan pomiędzy zdrowiem a rozwojem cukrzycy w pełni. Ryzyko rozwoju cukrzycy u osób ze stanem cukrzycowym jest 3 do 10 razy wyższe niż u osób, które mają na czczo prawidłową glikemię.
W razie nieprawidłowej glikemii badanie należy powtórzyć. Jeśli po raz drugi okaże się nieprawidłowe, konieczna jest pogłębiona diagnostyka cukrzycy typu drugiego – m.in. test wchłaniania glukozy oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Cukrzyca typu drugiego nie lubi samotności
Warto pamiętać, że cukrzyca typu 2 nie występuje sama. Zwykle towarzyszą jej inne choroby. Tak naprawdę można uznać, że izolowana cukrzyca typu 2 nie występuje. Aż 98 proc. pacjentów z cukrzycą typu 2 ma przynajmniej jedną chorobę współtowarzyszącą, a 89 proc. – przynajmniej dwie. Jak przypomina lek. Alicja Baska z Zakładu Medycyny Stylu Życia, Szkoła Zdrowia Publicznego CMPK, to mogą być takie schorzenia jak: nadciśnienie tętnicze (82 proc.), otyłość i nadwaga (78 proc.), hiperlipidemia (77 proc.), przewlekła choroba nerek (24 proc.), choroby układu krążenia (22 proc.).
– Jest to o tyle istotne, by zobaczyć, że interwencje (wokół filarów medycyny stylu życia) nakierowane na profilaktykę i leczenie cukrzycy typu 2 tak naprawdę nakierowane są również na leczenie tych chorób współtowarzyszących i ich profilaktykę – wyjaśnia ekspertka.
Jednocześnie zwróciła uwagę na to, że zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego praktycznie większość polskiego społeczeństwa jest w grupie ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2, w związku z czym niezależnie od wieku powinna wykonywać coroczne badanie przesiewowe w kierunku cukrzycy. Dotyczy to osób z nadwagą lub otyłością, czyli ze wskaźnikiem BMI równym lub powyżej 25, obwodem talii w przypadku kobiet równym lub powyżej 80 cm, a mężczyzn 94 cm. To blisko 60 proc. naszej dorosłej populacji.
Poza tym przebadać co roku powinny się także osoby mało aktywne fizycznie (nawet 70 proc. Polaków nie rusza się w tygodniu więcej niż 150 minut), kobiety z przebytą cukrzycą ciążową czy z zespołem policystycznych jajników, a także te z chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Cukrzyca typu 2 – profilaktyka i zapobieganie
Badanie EPIC (The European Prospective Investigation Into Cancer and Nutrition), które dotyczyło populacji europejskiej dowodzi – w kontekście zapobiegania cukrzycy typu 2 – że utrzymywanie zdrowych nawyków w ciągu życia jest kluczem do oddalenia ryzyka tej choroby.
– Moglibyśmy zapobiec ponad 93 proc. przypadkom cukrzycy typu 2, stosując się do zaleceń zdrowego stylu życia – odwołuje się do wyników tego badania lek. Alicja Baska z Zakładu Medycyny Stylu Życia, Szkoła Zdrowia Publicznego CMPK w czasie swojego wystąpienia zatytułowanego „Medycyna stylu życia a cukrzyca typu 2 – klucz do prewencji, klucz do interwencji”.
Pod pojęciem zdrowego stylu życia w kontekście zapobiegania cukrzycy typu drugiego kryją się filary:
- zdrowe odżywianie,
- regularna aktywność fizyczna,
- unikanie używek,
- higiena snu,
- regulacja stresu,
- dobre relacje międzyludzkie.
Ekspertka podkreśla, że wspomniane badanie pokazało również siłę interwencji w kontekście innych chorób zależnych od stylu życia, bowiem stosowanie się do powyższych zasad może zapobiec ponad 80% zawałów mięśnia sercowego, o połowę obniżyć ryzyko udarów, a o blisko 40% nowotworów.
źródło: www.zdrowie.pap.pl
PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA
