Nowotwór podścieliskowy przewodu pokarmowego GIST (gastrointestinal stromal tumor) to najczęstszy mezenchymalny nowotwór przewodu pokarmowego zaliczany do szczególnej postaci mięsaków. Średni wiek pacjentów w momencie zachorowania to 55-65 lat, a najczęstszą lokalizacją nowotworu GIST jest żołądek.
Zdaniem badaczy, czynnikami inicjującymi rozwój nowotworu podścieliskowego przewodu pokarmowego są mutacje aktywujące genu KIT oraz genu PDGFRA. Prawdopodobnymi prekursorami nowotworów GIST są komórki rozrusznikowe Cejala, które odpowiadają za ruch perystaltyczny jelit.
Nowotwór GIST – objawy
Do naczęstszych objawów nowotworów GIST zalicza się bóle jamy brzusznej i okolic żołądka, obecność guza, krwawienie z przewodu pokarmowego, niedrożność jelit.
Wiele przypadków mięsaków GIST nie powoduje początkowo u chorego wczesnych ani charakterystycznych objawów chorobowych, dlatego nierzadko zostają wykryte na późnym etapie zaawansowania.
Diagnostyka i wykrywanie nowotworów podścieliskowych przewodu pokarmowego opiera się na badaniu podmiotowym i przedmiotowym pacjenta oraz wynikach badań obrazowych – tomografii komputerowej jamy brzusznej z kontrastem dożylnym oraz doustnym oraz rezonanse magnetycznym (w przypadku podejrzenia nowotworu GIST w odbytnicy)
W ocenie patomorfologicznej guzów wykorzystuje się biopsję gruboigłową lub otwartą (w celu pobrania materiału) oraz immunohistochemię (do oceny ekspresji CD 117/DOG1)
Nowotwór podścieliskowy przewodu pokarmowego – leczenie
Najskuteczniejszą metodą leczenia mięsaków GIST jest zabieg chirurgiczny. Warto podkreślić, że wczesne wykrycie oraz profesjonalne leczenie w doświadczonym ośrodku pozwalają zazwyczaj osiągnąć lepsze wyniki terapii oraz poprawiają rokowania.
Postęp w leczeniu systemowym nowotworów podścieliskowych przewodu pokarmowego polega na wprowadzeniu do praktyki terapii ukierunkowanych na cele molekularne.
W leczeniu guzów GIST stosuje się imatynib (w leczeniu przedoperacyjnym, uzupełniającym oraz w przypadkach nieoperacyjnych), sunitynib (u pacjentów opornych na leczenie imatynibem) oraz regorafenib (u chorych opornych na terapię poprzednimi lekami)
Szacuje się, że odsetki 5-letnich przeżyć chorych z nowotworem podścieliskowym przewodu pokarmowego GIST poddanych operacji chirurgicznej wynoszą 35-65%.
