Standardowo stosowaną metodą leczenia złośliwych nowotworów mózgu (glejaków wielopostaciowych) jest resekcja, po której następuje chemioterapia i/lub radioterapia. Operacja chirurgiczna polega na wycięciu guza oraz otaczających go tkanek. Niestety, złośliwe glejaki mają z reguły rozlany i naciekający charakter oraz są słabo odgraniczone od zdrowej tkanki, co utrudnia doszczętne usunięcie ogniska choroby.

W zdecydowanej większości przypadków dochodzi do nawrotu choroby. Możliwości leczenia wznowy procesu nowotworowego są ograniczone i zależą od indywidualnego stanu pacjenta oraz przebytego leczenia. Pewną nadzieję na poprawę wyników leczenia złośliwych nowotworów mózgu daje terapia NanoTherm – oparta na zastosowaniu nanocząsteczek. Od niedawna jest ona dostępna również w Polsce.

Terapia NanoTherm w Lublinie

Niezadowalające wyniki leczenia złośliwych nowotworów mózgu skłoniły badaczy do poszukiwania nowych opcji terapeutycznych. W ten sposób opracowano innowacyjną terapię, która bazuje na nanotechnologii. NanoTherm firmy MagForce pozwala na zniszczenie guza (lub usunięcie jego pozostałości po resekcji z loży pooperacyjnej) oraz zatrzymanie procesu nowotworowego.

W kwietniu 2019 roku przy Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 4 w Lublinie otwarto pierwszy w Polsce ośrodek NanoTherm, w którym prowadzone będzie leczenie złośliwych guzów mózgu z wykorzystaniem nanocząsteczek. W pierwszej kolejności planowane jest przeprowadzenie badania klinicznego na grupie 20 pacjentów (finansowane z grantu), a w przyszłości terapia będzie dostępna komercyjnie. Ośrodkiem NanoTherm w Lublinie kieruje prof. dr hab. n. med. Tomasz Trojanowski.

– Glejaki mózgu są nieuleczalne. Potrafimy hamować rozwój choroby możliwie jak najdłużej, ale chirurgia i radioterapia nie są wystarczająco skuteczne. Nasza klinika od dawna szuka uzupełniających metod, teraz pojawiła się kolejna szansa – terapia NanoTherm – tłumaczy prof. Tomasz Trojanowski.

Terapia NanoTherm Lublin

Nanocząsteczki w leczeniu guzów mózgu

Innowacyjna metoda NanoTherm polega na wprowadzeniu bezpośrednio do guza mózgu (lub na ścianę tkanek okalających jamę resekcyjną) roztworu zawierającego nanocząsteczki tlenku żelaza. Nanocząstki to malutkie cząsteczki mające średnicę 15 nanometrów, które są bardzo drobno rozproszone w wodzie.

Następnie, za pomocą urządzenia Nanoactivator (wykorzystuje zmienne pole magnetyczne) wprowadzone do mózgu cząsteczki są lokalnie podgrzewane. Odpowiednia temperatura niszczy lub trwale uszkadza przetrwałe zabieg operacyjny komórki nowotworowe, ale nie uszkadza zdrowych struktur. Poddane terapii Nanotherm komórki rakowe stają się również bardziej wrażliwe na stosowaną równolegle radioterapię lub chemioterapię.

W przypadku tej metody nie można mówić o trwałym wyleczeniu pacjenta, ale głównym celem terapii jest zatrzymanie aktywności guza i wydłużenie czasu przeżycia.

Wprowadzone do loży pooperacyjnej nanocząsteczki pozostają w niej jako implant. Na ich powierzchni znajdują się specjalne struktury, dzięki czemu nie mogą się one przemieszczać i nie naruszają zdrowych tkanek.

Zaletą metody NanoTherm jest możliwość zaproponowania postępowania terapeutycznego dla pacjentów, u których brakuje innych, akceptowalnych opcji leczenia. Technologia umożliwia również w niektórych przypadkach uniknięcie chemioterapii i/lub radioterapii po resekcji nowotworu. NanoTherm wywołuje mniej skutków ubocznych niż standardowe leczenie uzupełniające. Producent deklaruje, że stwierdzone dotychczas efekty uboczne to przede wszystkim: pocenie, uczucie gorąca, podwyższenie temperatury ciała do 38°C w obszarze poddanym terapii, przyspieszone tętno (tachykardia), ból głowy oraz wysokie ciśnienie krwi.

Terapia NanoTherm w Polsce

Z dostępnych informacji wynika, że komercyjni pacjenci będą mogli skorzystać z terapii NanoTherm w Lublinie dopiero po zakończeniu prowadzonych badań klinicznych. Dodatkowo, koszty terapii będzie musiał ponieść sam pacjent, a są one niemałe. Koszt leczenia NanoTherm to kwota rzędu 20.000 – 40.000 euro. Obecnie nie ma szans na refundację leczenia, choć inicjatorzy projektu zapowiadają, że podejmą starania o wpisanie terapii do wykazu świadczeń gwarantowanych.

Terapia NanoTherm w leczeniu guzów mózgu została wprowadzona na terenie Unii Europejskiej już w 2011 roku. Obecnie firma MagForce prowadzi badania kliniczne w USA, które mają na celu wykorzystanie nanocząsteczek w leczeniu raka prostaty umiarkowanego ryzyka.

Źródła:
https://www.alivia.org.pl/wiedza-o-raku/w-niemczech-rozpoczeto-leczenie-pacjentow-z-nowotworami-zlosliwymi-mozgu-za-pomoca-terapii-nanotherm-wywiad/
Magforce, Nanotherm https://www.magforce.com/en/home/
Efficacy and safety of intratumoral thermotherapy using magnetic iron-oxide nanoparticles combined with external beam radiotherapy on patients with recurrent glioblastoma multiforme, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3097345/
http://centrumprasowe.pap.pl/cp/pl/news/info/137508,25,magforce-ag-uroczystosc-inauguracyjna-uwienczyla-otwarcie-osrodka-terapii-nanotherm-w-samodzielnym-p
https://kurierlubelski.pl/w-lublinie-zaczal-dzialac-nowy-osrodek-do-leczenia-pacjentow-z-nowotworem-mozgu/ar/c1-14021283
https://interventionalnews.com/magforce-gets-us-fda-nod-begin-clinical-trial-evaluating-focal-ablation-intermediate-risk-prostate-cancer/