Badanie morfologiczne krwi to najczęściej zlecane badanie diagnostyczne, które pozwala na ogólną ocenę stanu zdrowia, jak również badanie profilaktyczne, które powinien wykonać każdy przynajmniej raz do roku. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny nieprawidłowego wyniku morfologii krwi.

Badanie czerwonych krwinek

Pierwszy układ analizowany w morfologii to układ czerwonokrwinkowy. Ocenia się w nim liczbę krwinek czerwonych, retikulocyty, hematokryt, hemoglobinę, wskaźniki czerwonokrwinkowe i zmienności objętości krwinek czerwonych. Zbyt niskie stężenie erytrocytów to erytropenia. Jedną z głównych chorób, jakie stwierdza się na podstawie tej nieprawidłowości układu czerwonokrwinkowego, jest anemia. Za jej powstanie odpowiadać może niedobór żelaza, zbyt szybki rozpad czerwonych krwinek lub utrata za dużej ilości krwi. Wysokie stężenie krwinek czerwonych z kolei to erytrocytoza. Obserwuje się je w przebiegu chorób nowotworowych, czerwienicy i odwodnienia organizmu. 

Badanie białych krwinek

Drugi układ analizowany w ramach morfologii krwi obwodowej ze wzorem odsetkowym i płytkami krwi to układ białokrwinkowy. Ocenia się w nim ogólną liczbę krwinek białych oraz ich poszczególne rodzaje (neutrofile, limfocyty, monocyty, eozynofile, bazofile). Zbyt niskie stężenie białych krwinek to leukopenia. Stan ten może być spowodowany uszkodzeniem szpiku w wyniku choroby lub bardzo intensywnej terapii. Za wysokie stężenie białych krwinek to leukocytoza. Za jej powstanie odpowiadać może m.in. narażenie na długotrwały stres, intensywny wysiłek fizyczny, działanie promieniowania UV. Analiza poziomu leukocytów wykorzystywana jest w ocenie pracy układu odpornościowego, stanów zapalnych, chorób szpiku kostnego czy zakażeń. 

O czym świadczyć mogą zaburzenia w liczbie poszczególnych białych krwinek? 

  • Za dużo limfocytów to limfocytoza, która stwierdzana jest m.in. w szpiczaku mnogim, nadczynności tarczycy. Za mało limfocytów oznacza limfopenię, która stwierdzana jest m.in. w przypadku AIDS, infekcji wirusowych. 
  • Za dużo monocytów to monocytoza, która stwierdzana jest m.in. w mononukleozie zakaźnej, gruźlicy, kolagenozie, białaczce monocytowej. Za mało monocytów to monocytopenia, którą stwierdza się m.in. w infekcji, może też stanowić skutek uboczny niektórych leków.
  • Za dużo neutrofili to neutrofilia, która stwierdzana jest m.in. w białaczce szpikowej, chorobach metabolicznych, urazach i krwotokach. Za mało neutrofili to neutropenia, stwierdzana m.in. w różyczce, brucelozie, malarii.
  • Za dużo eozynofili to eozynofilia, którą stwierdza się m.in. w łuszczycy, alergii. Za mało eozynofili to eozynopenia, która stwierdzana jest m.in. w posocznicy, urazach.
  • Za dużo bazofili to bazofilia, stwierdzana m.in. w przewlekłej białaczce szpikowej, niedoczynności tarczycy. Za mało bazofili to bazopenia, która stwierdzana jest m.in. w ciężkim zapaleniu płuc, chronicznym stresie.

Badanie płytek krwi

Trzecim układem analizowanym w ramach morfologii jest układ płytkowy. Ocenia się w nim liczbę i średnią objętość trombocytów, hematokryt płytkowy, wskaźnik zmienności objętości płytek krwi oraz tzw. dużych płytek. Nieprawidłowe wartości układu płytkowego stanowią podejrzenie zaburzeń procesu krzepnięcia krwi. Korzysta się z nich w diagnostyce krwawień i zakrzepów. Zbyt wysokie stężenie płytek krwi to trombocytoza. Obserwuje się je w przebiegu choroby Kawasakiego i Crohna, przewlekłych zakażeń lub po usunięciu śledziony. Zbyt niskie stężenie płytek krwi to z kolei trombocytopenia. Stan ten występuje w chorobach autoimmunologicznych, niedoborach witamin z grupy B i zaburzeniach pracy nerek.

Artykuł Partnera

PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA