Rak, nowotwór, guz - poznaj różnice między nimi

Wielu z nas używa słów „rak”, „nowotwór” i „guz” zamiennie. Jak się jednak okazuje, jest to błędem. Nie każdy nowotwór to rak, tak jak nie każdy guz jest nowotworem. Na czym więc polega różnica między nimi? Wyjaśniamy poniżej! Przeczytaj artykuł i dowiedz się, czym się od siebie różnią powyższe terminy medyczne. Podpowiadamy również, jak rozpoznać choroby nowotworowe!

Nowotwór – co to?

Zacznijmy od tego, czym jest nowotwór. W medycynie terminem tym określa się nieprawidłową tkankę, która charakteryzuje się nadmiernym rozrostem oraz niepodporządkowaniem względem prawidłowym funkcjom organizmu. Oznacza więc to, że niektóre z komórek przestają obumierać, choć powinny. Zamiast tego zaczynają się one dzielić – i to bez ograniczeń, co doprowadza do zaburzenia równowagi w organizmie. Tak właśnie powstaje nowotwór – dzielące się komórki zaczynają się stale powiększać, co doprowadza do zaburzeń, które wraz z postępem choroby powodują uszkodzenie narządu.

Proces ten określany jest jako kancerogeneza i może on zająć nawet kilka lat. Co może spowodować rozwój nowotworu? Za najczęstsze czynniki uważa się promieniowanie UV, zakażenie wirusem, czy ekspozycje na rakotwórcze substancje chemiczne. Narażone na nowotwór są również osoby, które przejawiają ku temu predyspozycje genetyczne.

Przypadłość ta można również podzielić na nowotwory łagodne, złośliwe oraz nabłonkowe i nienabłonkowe. Jak się również okazuje, nie każde z nich są rakiem.

Rak – co to?

Tak jak wspomniano we wstępie – każdy rak to nowotwór, jednak nie każdy nowotwór jest rakiem. Nowotwory łagodne wywodzące się z tkanki nienabłonkowej nim nie są. Oznacza to więc, że rakiem nie będzie czerniak, białaczka (nowotwór krwi), ani chłoniak.

Terminem „rak” określa się wyłącznie nowotwory złośliwe, które powstały z tkanki nabłonkowej. Co więcej, od nazwy rodzaju nabłonka macierzystego zwykło się tworzyć nazwę raka, np. rak piersi, rak płuc, rak żołądka, wątroby, prostaty, trzustki itd. Ponadto w przeciwieństwie więc do nowotworów łagodnych, będący jego złośliwą odmianą, rak niesie ze sobą ryzyko powstawania przerzutów. Choroba rozwija się szybko, atakuje sąsiednie tkanki i może dotykać nawet bardziej oddalonych narządów.

Guz – co to?

W przeciwieństwie do raka – nie każdy guz musi być nowotworem. Terminem tym określa się nietypowe uwypuklenia, które są wyczuwalne pod powierzchnia skóry w trakcie badania palpacyjnego (za pomocą dotyku). Przyczyny jego powstawania nie zawsze są znane, a często pozostają również całkowicie niezdiagnozowane.

Do najpopularniejszych rodzajów guza zalicza się m.in. ropnie, torbiele, zmiany zapalne (np. węzłów chłonnych), przemieszczone lub powiększone narządy (np. śledziona) oraz nowotwory – zarówno te łagodne, jak i złośliwe.

Jak rozpoznać nowotwór? 10 najczęstszych sygnałów

Do najczęstszych objawów chorób nowotworowych należą:

Zaburzenia związane z wypróżnianiem się – np. zaparcia, biegunki oraz częste oddawanie moczu. Objawy te powinny zaniepokoić, zwłaszcza jeżeli przyjmowane leki na nietrzymanie moczu nie pomogły. Mogą one oznaczać m.in. nowotwór układu moczowego, czy jelita grubego.
Owrzodzenia skóry – zwłaszcza te, które utrzymują się przez dłużej niż 3 miesiące.
Zmiany dotyczące znamion na skórze – które dotyczą m.in. koloru, kształtu i grubości znamienia. Mogą one zwiastować nowotwór skóry.
Nietypowa wydzielina – która wydobywa się z brodawek, narządów rozrodczych i innych otworów w ciele. Jeżeli leki na infekcje intymne nie zatrzymały tych objawów, mogą one oznaczać ryzyko nowotworu piersi, narządów rodnych, płuc, jelita grubego itd.
Obecność guza – lub guzów, które są wyczuwalne w dotyku, a niekiedy i widoczne gołym okiem. Mogą być one związane z nowotworem tkanek miękkich lub piersi.
Dysfagia – czyli dyskomfort odczuwany w trakcie przełykania pokarmów. Jej występowanie może oznaczać nowotwór przełyku.
Przewlekły kaszel lub chrypka – a czasami nawet i plucie krwią, które mogą być znakiem nowotworu płuc.
Gorączka – pojawiająca się nagle i bez przyczyny. Może ona świadczyć o występowaniu nowotworów hematologicznych, np. chłoniaków.
Nawracające bóle głowy – które są połączone z nudnościami, wymiotami oraz zaburzeniami wzroku, słuchu itp. Mogą one wskazywać na guza mózgu.
Powiększone węzły chłonne – które trwają powyżej 2 tygodni, są groźne zwłaszcza u dzieci. Połączone z wymiotami, bólami kości i stawów oraz zaburzeniami równowagi, mogą wiązać się z występowaniem nowotworów hematologicznych. Z kolei u kobiet mogą być oznaką nowotworu piersi.

Wymienione powyżej sygnały są uważane za najczęstsze objawy chorób nowotworowych, jednak ich pojawienie nigdy nie daje 100% pewności. Dlatego też osobom, które je zaobserwowały, poleca się czym prędzej udać do lekarza. Tylko wykwalifikowany specjalista jest w stanie wykluczyć lub potwierdzić występowanie u pacjenta choroby nowotworowej.