Wirus grypy jest podstępny, nieprzewidywalny i ciągle mutuje. Pod tym względem ma nad nami pewną przewagę. Dlatego szczepionki na grypę zawierają więcej niż jeden typ wirusa i stale wzbogaca się ich skład. Każdego roku wytwarzana jest nowa szczepionka, która ma za zadanie chronić nas podczas najbliższego sezonu grypowego. Na grypę warto się zaczepić przed sezonem zachorowań, czyli jesienią.
Coroczne szczepienie przeciw grypie wzmacnia odporność, znacząco redukuje ryzyko zachorowania, lecz przede wszystkim zabezpiecza przed groźnymi powikłaniami.
Warto dodać, że w Sejmie procedowany jest aktualnie projekt ustawy o badaniach klinicznych, do którego złożono poprawkę dającą możliwość farmaceucie wypisania recepty na szczepionkę przeciw grypie i wykonanie szczepienia na miejscu. Jeśli zostanie ona w tym kształcie uchwalona, to już niebawem w aptece będzie można się zaszczepić bez konieczności otrzymania recepty od lekarza.
Dlaczego warto rozważyć szczepienie przeciw grypie? Kto zaszczepi się przeciwko grypie w sezonie 2022/2023 za darmo? Zapraszamy do poradnika.
Szczepienie przeciw grypie
Grypa to niebezpieczna wirusowa choroba zakaźna. Zakażamy się nią poprzez kontakt z osobą chorą lub ze skażoną powierzchnią. Do czasu pierwszych objawów upływa średnio od jednego do czterech dni.
Do najczęstszych objawów grypy należą: kaszel, katar, dreszcze, ból gardła, stawów i mięśni, nudności, brak apetytu, wysoka gorączka – powyżej 38 stopni Celsjusza. Charakterystyczną cechą grypy, choć nie występuje ona u wszystkich chorujących jest nagły początek – czyli niemal wszystkie objawy pojawiają się nagle i są dotkliwe.
W wyniku choroby może dojść do ciężkich powikłań – zapalenia płuc i oskrzeli, ucha środkowego, mięśnia sercowego i osierdzia czy zaostrzenia przebiegu chorób przewlekłych, a w skrajnych przypadkach choroba kończy się śmiercią. Lekarze zalecają, by chorobę traktować bardzo poważnie niezależnie od wieku, a po ustąpieniu objawów dać sobie czas na rekonwalescencję – prowadzić oszczędzający tryb życia przez jeszcze kilka tygodni. W przeciwnym razie ryzykujemy groźne powikłania ze strony układu krążenia.
Szczepienie przeciw grypie jest najlepszą metodą na poprawienie odporności oraz uniknięcie powikłań pogrypowych. Po podaniu szczepionki odporność rozwija się w ciągu 2-3 tygodni i utrzymuje się 6–12 miesięcy.
W tegorocznym sezonie grypowym widoczny jest wzrost liczby zachorowań na grypę oraz podejrzeń zachorowań. Dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – PZH – Państwowego Instytutu Badawczego wskazują, że w pierwszym tygodniu stycznia 2023 roku w Polsce zachorowało na grypę lub podejrzewano tę chorobę u ponad 306,6 tys. osób, z tego niemal 3 tys. skierowano do szpitala.
SPRAWDŹ: SZCZEPIENIA NA GRYPĘ DLA PACJENTÓW ONKOLOGICZNYCH
Dlaczego warto zaszczepić się przeciwko grypie?
Odpowiednio wcześnie wykonane szczepienie może każdego z nas ochronić przed przykrymi konsekwencjami zdrowotnymi. Zbudowana w ten sposób odporność nie tylko zmniejsza podatność na grypę, osłabia skutki choroby i jej powikłań. Zaszczepieni pacjenci rzadziej zapadają na inne infekcje wirusowe oraz na zwykłe przeziębienia. Co więcej, osoby zaszczepione na grypę nabywają również większą odporność na zakażenie SARS-CoV-2.
Szczepienie przeciw grypie zaleca się zwłaszcza pacjentom, którzy znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowań na grypę i COVID-19, w tym osobom starszym i chorującym na choroby przewlekłe. Szczepienie przeciwko grypie pomaga też w rozpoznawaniu aktywnych przypadków zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 – u osoby zaszczepionej na grypę, która pomimo to ma objawy grypowe, będzie łatwiej zdiagnozować koronawirusa.
Szczepienie przeciw grypie – jak działa
Szczepienia są jednym z największych osiągnięć współczesnej medycyny, ponieważ przyczyniły się do uratowania milionów ludzi na całym świecie, chroniąc ich przed zachorowaniem. Szczepienia w pewnym sensie naśladują przebieg naturalnego zakażenia, jednak z tą różnicą, że nie wywołują w organizmie zachorowania a jedynie pobudzają działanie układu immunologicznego.
– Szczepienie na grypę można wykonać w ciągu całego sezonu grypowego, jednak trzeba mieć na uwadze, że odporność wykształca się w ciągu 2-3 tygodni po podaniu preparatu i utrzymuje się przez około 6 miesięcy. Przed kolejnym okresem grypowym szczepienie trzeba powtórzyć, ponieważ skład szczepionki zmieniany jest co sezon – podsumowuje lekarz Magdalena Reszczyńska, specjalista medycyny rodzinnej w enel-med.
Układ odpornościowy produkuje przeciwciała i inicjuje powstawanie tzw. pamięci immunologicznej, która odgrywa kluczową rolę, gdy dojdzie do ponownego zetknięcia z patogenem. Organizm jest już wtedy przygotowany – rozpoznaje z czym ma do czynienia i natychmiast rozpoczyna produkcję przeciwciał, których zadaniem jest zneutralizowanie obcych antygenów tak, aby nie dopuścić do zakażenia. Szczepienie przeciw grypie jest więc dobrą formą „ćwiczenia” naszego układu immunologicznego, dzięki czemu jest on sprawniejszy.
Szczepienie na grypę – dla kogo
O ile nie ma indywidualnych przeciwskazań, szczepionka zalecana jest każdemu, jednak są grupy osób, które w pierwszej kolejności powinny zgłosić się do lekarza z pytaniem, czy powinny zaszczepić się przeciwko grypie. To przede wszystkim osoby zagrożone szczególnie powikłaniami oraz/lub te, które są szczególnie narażone na zachorowanie, a zatem:
- Osoby w wieku powyżej 65. roku życia,
- Niezależnie od wieku wszyscy, którzy mają chorobę przewlekłą (np. nowotwór złośliwy)
- Kobiety w ciąży i planujące ciążę,
- Dzieci,
- Osoby, które pracują w dużych skupiskach ludzkich (np. pracownicy supermarketów),
- Personel medyczny,
- Osoby pracujące w oświacie,
- Osoby z najbliższego otoczenia chorego pacjenta, który nie może przyjąć szczepionki.
ZOBACZ: GRYPA/RSV/COVID – TEST COMBO
Kto zaszczepi się przeciwko grypie za darmo? 2022/2023
Jak wskazują eksperci, szczepienie przeciw grypie pozostaje najskuteczniejszym sposobem na zapobieganie nie tylko chorobie, ale też ciężkim powikłaniom.
Szczepienie na grypę nie daje gwarancji, że nie zachorujemy, ale w znaczącym stopniu sprawia, że chorobę w takiej sytuacji przejdziemy łagodnie.
Szczepionki na grypę odgrywają szczególną rolę dla osób z wysokiej grupy ryzyka i ich opiekunów, czyli osób przewlekle chorych, seniorów, najmłodszych i kobiet w ciąży. Dlatego dla nich są w pełni lub częściowo refundowane. Decyzję o wysokości odpłatności za szczepienie podejmuje osoba, która wystawia receptę.
W tym roku bezpłatne szczepionki przeciw grypie dostępne są w Polsce dla kobiet w ciąży oraz osób powyżej 75 roku życia. Na częściową refundację liczyć mogą zarówno osoby pełnoletnie do 65 roku życia, dzieci w wieku 2 do 5 lat narażone na ryzyko powikłań pogrypowych, jak również pacjenci powyżej 65 lat oraz dzieci od ukończenia 6. miesiąca życia do ukończenia 2 lat oraz od 5 do 18 lat. Dla pozostałych osób szczepionka przeciwko grypie jest płatna.
źródło: www.zdrowie.pap.pl, materiały prasowe
PRZEJDŹ DO: ZDROWIE