Koniec roku to okres kiedy przypada szczyt wirusowych zakażeń dróg oddechowych m.in. spowodowanych przez wirus RSV, który może zaatakować górne oraz dolne drogi oddechowe i jest szczególnie groźny dla osób po 60. roku życia, w tym zmagających się z chorobami współistniejącymi.
RSV – czyli syncytialny wirus oddechowy – to wysoce zaraźliwy wirus, który atakuje układ oddechowy – nos, gardło i oskrzela.
Czym zatem dokładnie jest wirus RSV, jakie daje objawy i dlaczego tak ważne jest, aby zapobiec zakażeniu za pomocą szczepienia?
Wirus RSV – podstawowe informacje
Syncytialny wirus oddechowy (RSV) to powszechnie występujący, wysoce zaraźliwy wirus powodujący zakażenia płuc i dróg oddechowych. RSV atakuje układ oddechowy – nos, gardło i oskrzela. Infekcję można łatwo pomylić np. z przeziębieniem lub grypą ze względu na podobieństwo objawów, do których zalicza się katar, kichanie, kaszel, gorączkę i zmniejszenie łaknienia.
Wirus RSV rozprzestrzenia się razem z innymi wirusami układu oddechowego, takimi jak wirus grypy czy wirus wywołujący COVID-19. To zjawisko często określa się mianem „tridemii”.
Najwięcej przypadków zachorowań na RSV odnotowuje się w okresie zimowym. U starszych osób RSV może doprowadzić do zapalenia płuc i zaostrzenia chorób podstawowych takich jak np. astma czy przewlekła niewydolność serca, prowadząc do ciężkich powikłań, hospitalizacji lub nawet śmierci.
Aktualnie obserwujemy znaczący wzrost liczby zachorowań na RSV. Jak podaje Zakład Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH, w styczniu 2024 roku zgłoszonych zachorowań na RSV było 2 razy więcej niż w grudniu 2023 roku i aż 13 razy więcej niż w listopadzie ubiegłego roku. Co więcej, zgodnie z dostępnymi danymi, tylko w styczniu 2024 roku częstość zachorowania na RSV była prawie 20 razy większa niż na grypę.
– Wirus RSV jest odpowiedzialny za powszechne, sezonowe zakażenia dróg oddechowych.
U większości ludzi może powodować łagodne przeziębienia. Zakażenie to jednak jest szczególnie groźne dla niemowląt i osób starszych, zwłaszcza obarczonych chorobami współistniejącymi. Dla tych osób nawet jednokrotne przebycie zakażenia RSV może negatywnie wpływać na ogólny stan zdrowia i kondycję w następnych latach. Dlatego nie należy bagatelizować tego wirusa – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Aneta Nitsch-Osuch, Kierownik Zakładu Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
ZOBACZ: GRYPA / RSV / COVID – 19 – TEST COMBO
Wirus RSV – objawy i diagnostyka
Główne objawy wirusa RSV obejmują:
- katar i kichanie
- kaszel
- gorączka
- zmniejszenie łaknienia
Objawy wirusa RSV mogą być mylone z symptomami przeziębienia lub grypy. W ciężkich przypadkach może dojść do rozwoju zapalenia płuc lub zaostrzenia chorób podstawowych. W konsekwencji pacjentowi mogą grozić ciężkie powikłania i hospitalizacja.
Wirus RSV, czyli syncytialny wirus oddechowy, to wysoce zaraźliwy wirus, który atakuje układ oddechowy, tj. nos, gardło i oskrzela.
RSV występuje powszechnie i rozprzestrzenia się najczęściej w okresie zimowym, wraz z innymi wirusami układu oddechowego, takimi jak wirus grypy oraz wywołujący COVID-19, co określane jest „tridemią”.
Rozpoznanie zakażenia wirusem RSV jest możliwe po wykonaniu testu PCR lub antygenowego, jednak z uwagi na rzadkie ich wykonywanie, faktyczna liczba przypadków zachorowań jest niedoszacowana.
Kto jest szczególnie narażony na ciężki przebieg RSV?
Jeśli chodzi o grupy ryzyka zakażenia RSV, to najbardziej zagrożone zachorowaniem są dzieci oraz osoby po 60. roku życia, u których, z racji wieku, układ odpornościowy jest osłabiony, przez co organizm staje się bardziej podatny na zakażenia i powikłania.
Zakażenie RSV u młodych, zdrowych osób jest zazwyczaj krótkotrwałe, jednak w przypadku niemowląt, małych dzieci oraz osób po 60. roku życia może okazać się bardzo poważne w skutkach. Wśród seniorów choroba ta zagraża szczególnie tym, którzy zmagają się z chorobami współistniejącymi, takimi jak:
- astma,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- niewydolność serca,
- cukrzyca
Jak podkreślają eksperci, zagrożone zachorowaniem na RSV są głównie dzieci oraz osoby po 60. roku życia, u których, z racji wieku, układ odpornościowy jest osłabiony, przez co organizm staje się bardziej podatny na zakażenia i powikłania.
Dodatkowo ryzyko rozwoju wirusa, a także ciężkiego przebiegu choroby, zwiększa się u osób starszych, które równocześnie zmagają się z przewlekłymi chorobami współistniejącymi.
Z wiekiem, układ odpornościowy ulega naturalnemu osłabieniu. To właśnie wiek jest czynnikiem predysponującym do ciężkiego przechorowania RSV.
Szczególne znaczenie mają tu choroby związane z układem oddechowym, tj. astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), a także cukrzyca i choroby serca – ich występowanie wiąże się także ze zwiększonym ryzykiem hospitalizacji z powodu zakażenia RSV.
Wirus RSV – szczepienie
W Europie każdego roku pośród osób powyżej 60. roku życia notuje się ponad 3 mln zachorowań wywołanych wirusem RSV, w tym 270 tys. hospitalizacji, a także około 20 tys. zgonów w tej grupie pacjentów.
Skuteczną metodą profilaktyki RSV, zalecaną dla osób w wieku 60 lat oraz starszych, w tym cierpiących na choroby współistniejące, jest szczepienie przeciwko wirusowi RSV.
Aktualnie w Polsce dostępne jest szczepienie wskazane do profilaktyki RSV. Ze szczepienia mogą skorzystać osoby w wieku 60 lat i starsze. Szczepienie jest zalecane w Programie Szczepień Ochronnych wszystkim osobom po 60. roku życia.
– Szczepienie przeciw RSV znalazło się w Kalendarzu Szczepień Dorosłych, który powstał tak, aby każdy zainteresowany mógł łatwo zorientować się, jakie są zalecane szczepienia w jego wieku. Celem wspólnego projektu Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej i Fundacji MY PACJENCI jest wspieranie idei szczepień przez całe życie, jako skutecznej formy profilaktyki zdrowotnej – podsumowuje Magdalena Kołodziej, prezes Fundacji My Pacjenci.
PRZEJDŹ DO: WIRUSOLOGIA
