Zakończył się tegoroczny Kongres ESMO 2018 w Monachium (European Society of Medical Oncology), którego hasłem przewodnim było „zapewnienie dostępu do optymalnej opieki w chorobie nowotworowej”.

Takie wydarzenie to jedyna w swoim rodzaju okazja do zdobycia wiedzy o najnowszych badaniach w dziedzinie onkologii oraz uczestniczenia w wielodyscyplinarnych dyskusjach, które mają na celu poprawę jakości opieki onkologicznej. Konferencja ESMO to wydarzenie w którym udział biorą nie tylko lekarze specjaliści z dziedziny onkologii, ale również pielęgniarki specjalizujące się w opiece nad pacjentem z chorobą nowotworową czy rzecznicy pacjentów.

Lek. Małgorzata Osmola z Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych w Samodzielnym Publicznym Centralnym Szpitalu Klinicznym w Warszawie – która osobiście uczestniczyła w ESMO 2018 w Monachium – specjalnie dla Czytelników portalu Zwrotnika Raka zebrała najciekawsze tematy poruszane podczas kongresu z zakresu leczenia wspomagającego w onkologii.

lek. Małgorzata Osmola podczas kongresu ESMO 2018 w Monachium


 

PROGRAM STAR WE FRANCJI – ONKOLOGICZNA TELEMEDYCYNA

W celu oszczędzenia czasu pacjenta w oczekiwaniu na chemioterapię oraz ekonomizacji procesu przygotowywania chemioterapii, grupa farmaceutów we współpracy z rządem francuskim rozpoczęła telemedyczne konsultacje (program STAR).

Cel: pielęgniarka dzwoni do pacjenta w przeddzień zaplanowanego kursu chemioterapii -> pyta o toksyczności, które wystąpiły od ostatniego kursu chemioterapii -> zbiera informacje o wynikach np. morfologii krwi, i innych badań, które pacjent wykonał w poprzednich dniach -> ocena toksyczności leczenia -> wyniki przekazywane są lekarzowi, który planuje chemioterapię.

Kontakt z pielęgniarką może być zastąpiony przez formularz online. Okazuje się że pacjenci bardzo chętnie korzystają z takich rozwiązań, podnosi to ich jakość życia i zmniejsza czas w oczekiwania na otrzymanie leczenia w ośrodku onkologicznym. Co ciekawe, pacjenci chętnie korzystają z formularza on-line, niezależnie od wieku.

Niezaprzeczalne korzyści to: szybkie reagowanie w razie występujących toksyczności leczenia, oszczędność czasu pacjenta, oszczędność pieniędzy płatnika. [1]

ONCOFERTILITY – CO WIE LEKARZ

Prawie 300 lekarzy zajmujących się w codziennej praktyce leczeniem raka piersi wzięło udział w badaniu dotyczącym wiedzy o dostępnych metodach zachowania płodności. Kolejno 37%, 46,9% i 34,8% podało, że nigdy nie miało styczności z międzynarodowymi wytycznymi dotyczącymi zachowania płodności, ciąży po raku piersi oraz leczenia raka piersi w czasie ciąży.

Dostępne metody zachowania płodności to krioprezerwacja nasienia męskiego, oocytów, zarodków oraz stosowanie agonistów hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRHa) i innych środków hamujących czynność jajników w trakcie chemioterapii.

Należałoby przeprowadzić badanie, jakie możliwości zachowania płodności dostępne są w Polsce oraz jaką wiedzę o tych metodach posiadają lekarze. [2]

NUDNOŚCI W TRAKCIE CHEMIOTERAPII – OSOBNY PROBLEM? 

Od wielu lat nudności i wymioty w trakcie chemioterapii CINV (chemotherapyinducednausea and vomiting) – powikłanie leczenia onkologicznego – postrzegane są jako jedna jednostka chorobowa. O ile jedna wymioty były pierwszym przedmiotem badań w rozwoju leczenia przeciwwymiotnego, to nudności postrzegane są jako sprawa drugorzędna.

Onkolodzy w codziennej praktyce skupiają się na wymiotach jako groźnym powikłaniu chemiotrapii, mogącym prowadzić do odwodnienia organizmu, a w konsekwencji do dodatkowych hospitalizacji. Okazuje się, że aż ⅓ pacjentów odczuwa nudności, niezależnie od wymiotów, które utrzymują się 1-5 dni po chemioterapii.

Grupą, która odczuwa najczęściej odczuwa ww. dolegliwości to kobiety w wieku <60 lat, niezależnie od stopnia emetogenności stosowanego schematu chemioterapii. Nudności znacząco pogarszają komfort życia, uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, podejmowanie aktywności zawodowej między cyklami leczenia onkologicznego.

Powikłanie to powinno być odpowiednio adresowane przez lekarza prowadzącego – niejednokrotnie samo leczenie przeciwwymiotne jest niewystarczające. Zasadne jest rozważenie włączenia do leczenia leków z grupy przeciwdepresyjnych lub olanzapiny. [3]

WYTYCZNE DLA PACJENTÓW

Stosunkowo nową inicjatywą edukacyjną są wytyczne dla pacjentów, dostępne w formie bezpłatnej na stronie internetowej https://www.esmo.org/Patients/Patient-Guides.

To najwyższej jakości informacje, napisane przystępnym językiem, wyczerpująco opisujące samą chorobę, jak i możliwości leczenia. Niestety, aktualnie brak wytycznych w języku polskim.
tekst: lek. Małgorzata Osmola z Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych w Samodzielnym Publicznym Centralnym Szpitalu Klinicznym w Warszawie, foto: esmo.org, źródła:
[1] M. Korostelev, K Sejean et al. STAR- Patientreportedoutcomes: web-monitoring versus nurseassessment to improveanticancertherapies? (w trakcie publikacji)
[2] Lambertini M., The BCY3/BCC 2017 survey on physicians’ knowledge, attitudes and practicetowardsfertility and pregnancy-relatedissues in youngbreastcancerpatients. The Breast, 2018
[3] Smit T., Rapoport B. L., Prognosticfactorsassociated with prevalence of nauseaand time to development of nausea in patientsreceivingguideline-basedanti-emeticprophylaxis. A prospectiveobservationalstudy, real world. (w trakcie publikacji).