Rak pęcherzyka żółciowego klasyfikowany jest jako najczęstszy nowotwór złośliwy dróg żółciowych i piąty pod względem występowania rak przewodu pokarmowego. Jest jednym z najgorzej rokujących nowotworów układu pokarmowego, a możliwość radykalnego leczenia dotyczy niewielkiej grupy chorych, u których pojawiły się wczesne objawy lub wykryto chorobą przypadkowo, przy okazji innych badan.
Rak pęcherzyka żółciowego występuje częściej u kobiet. Jego częstość w Polsce kształtuje się u kobiet na poziomie 4-14 przypadków na 100 tyś osób oraz 2-4 przypadki na 100 tyś osób w grupie mężczyzn. Zdecydowana większość przypadków choroby współistnieje z kamicą pęcherzykową.
Rak pęcherzyka żółciowego – objawy i diagnostyka
Objawy kliniczne choroby jaką jest rak pęcherzyka żółciowego są najczęściej mało charakterystyczne i niejednoznaczne, co utrudnia wykrycie nowotworu. Symptomy zależą od stopnia zaawansowania guza oraz współistnienia kamicy pęcherzykowej.
Zaledwie kilka procent przypadków raka pęcherzyka żółciowego udaje się rozpoznać w pierwszym stadium rozwoju, gdy guz nacieka blaszkę właściwą błony śluzowej lub warstwę mięśniową ściany pęcherzyka.
U około 20% pacjentów rozpoznanie następuję w stadium II, gdy naciek nowotworowy wnika w okołomięśniową tkankę łączną, ale nie nacieka wątroby.
Zwykle wczesna postać raka pęcherzyka żółciowego przebiega bezobjawowo, a ewentualne dolegliwości związane są z kamicą pęcherzyka, która często towarzyszy chorobie nowotworowej. Czujność powinny wzbudzić:
- ból i napięcie mięśniowe w prawym, górnym kwadrancie brzucha
- dyskomfort w nadbrzuszu i prawym podżebrzu
- nudności i wymioty
- ataki kolki żółciowej
- stany podgorączkowe
Objawowa faza raka pęcherzyka żółciowego występuje późno i świadczy o znacznym zaawansowaniu choroby. Do głównych objawów choroby nowotworowej należą: ból w prawym nadbrzuszu, nudności i wymioty, żółtaczka mechaniczna, utrata masy ciała.
Podstawowym badanem obrazowym jest ultrasonografia jamy brzusznej oraz tomografia komputerowa z angiograficzną oceną naczyń trzewnych i naczyń w obrębie wiązadła wątrobowo-dwutętniczego.
Badania biochemiczne nie wpływają na jednoznaczne rozpoznanie, ale mogą być pomocne w ocenie stopnia zaawansowania choroby.
W niektórych ośrodkach ostatecznym etapem diagnostyki raka pęcherzyka żółciowego przed planowanym rozległym zabiegiem chirurgicznym jest laparoskopia diagnostyczna.
ZOBACZ: NOWOTWORY DRÓG ŻÓŁCIOWYCH
Rak pęcherzyka żółciowego – leczenie
Jedyną formą leczenia raka pęcherzyka żółciowego z intencją wyleczenia jest radykalne postępowanie chirurgiczne. Zakres leczenia zależy przede wszystkim od cechy T (klasyfikacja TNM). Istotnym problemem w przypadku nowotworów złośliwych pęcherzyka żółciowego pozostają przerzuty do węzłów chłonnych.
W celu właściwego określenia stopnia zaawansowania klinicznego i oceny histopatologicznej preparatu chirurgicznego rekomenduje się usunięcie co najmniej 6 regionalnych węzłów chłonnych.
Rozwój chirurgii laparoskopowej umożliwił leczenie leczenie chorych na raka pęcherzyka żółciowego również technikami małoinwazyjnymi.
Nadzieję na poprawę wyników terapii raka pęcherzyka żółciowego stanowi nowoczesna terapia adiuwantowa, stosowana najczęściej w formie chemioradioterapii rozszerzonej o terapię celowaną.
Chemioterapia w grupie chorych poddanych leczeniu radykalnemu oparta jest przede wszystkim na gemcytabinie, stosowanej w skojarzeniu z innymi lekami. W leczeniu celowanym nowotworów stosuje się bewacyzumab, erlotynib, cetuksymab oraz panitumumab.
W pacjentów, u których stwierdzono nieresekcyjny nowotwór pęcherzyka żółciowego lub przerzuty odległe stosuje się chemioterapię paliatywną.
Rokowania w nowotworze pęcherzyka żółciowego
Rak pęcherzyka żółciowego wciąż pozostaje źle rokującym nowotworem. Pomimo postępu w diagnostyce onkologicznej jest rozpoznawany zbyt późno, a jedynie przypadkowo wykryte zmiany we wczesnej fazie dają szansę na długotrwałe przeżycie. Leczenie chirurgiczne powinno być prowadzone w wyspecjalizowanych ośrodkach chirurgiczno-onkologicznych.
Poprawę rokowań dostrzega się również w niestandardowej chemioterapii adiuwantowej.
PRZEJDŹ DO: NOWOTWORY UKŁADU POKARMOWEGO
