Rak dróg żółciowych należy do źle rokujących nowotworów przewodu pokarmowego, na szczęście w ostatnich latach pojawiły się nowe możliwości leczenia chorych na ten typ guza. Najczęstszym pierwotnym nowotworem dróg żółciowych jest rak pęcherzyka żółciowego, którego objawy oraz aktualne możliwości leczenia opisano w poniższym artykule.

Jak podkreślają eksperci – w ostatnich dwóch dekadach obserwujemy w Polsce stały spadek zachorowalności na nowotwory dróg żółciowych u osób w średnim wieku. Najczęstszym typem histologicznym nowotworów złośliwych dróg żółciowych jest gruczolakorak.

Nowotwór dróg żółciowych – przyczyny powstawania

Zdaniem lekarzy specjalizujących się w nowotworach przewodu pokarmowego – głównym czynnikiem powstawania raka dróg żółciowych jest przewlekłe zapalenie dróg żółciowych. U 90% pacjentów z rakiem pęcherzyka żółciowego stwierdza się kamicę pęcherzykową.

Do najważniejszych czynników etiologicznych choroby, odgrywających rolę w patogenezie raka dróg żółciowych zaliczyć można:

  • kamicę pęcherzyka żółciowego
  • przewlekłe zapalenie
  • polipy pęcherzyka żółciowego
  • otyłość
  • toksyczne czynniki egzogenne
  • czynniki genetyczne

Rak dróg żółciowych – objawy

Co ważne, rak dróg żółciowych rozwija się najczęściej bezobjawowo, a symptomy choroby, gdy występują, są mało charakterystyczne i niespecyficzne.

Najczęstszym objawem raka pęcherzyka żółciowego jest żółtaczka cholestatyczna, której często towarzyszy świąd skóry. Wystąpienie żółtaczki (jako objawu nowotworu dróg żółciowych) świadczy najczęściej o znacznym zaawansowaniu choroby.

Faza objawowa zaawansowanego raka dróg żółciowych objawia się zzwyczaj poprzez:

  • silny ból w prawym nadbrzuszu
  • nudności i wymioty
  • żółtaczka mechaniczna
  • utrata masy ciała i chudnięcie
  • wyczuwalny opór  w prawym podżebrzu
  • anemia
  • osłabienie i utrata łaknienia
  • świąd skóry
  • wodobrzusze
  • duszność
  • bóle kostne

Nowotwór dróg żółciowych

Nowotwór złośliwy dróg żółciowych – diagnostyka i wykrywanie

W przebiegu nowotworów złośliwych dróg żółciowych obserwuje się podwyższone stężenia bilirubiny, fostatazy zasadowej, gammagutamylotranspeptydazy oraz aktywności aminotransferaz w surowicy krwi. W przypadku rozwoju raka dróg żółciowych w organizmie, często dochodzi do podwyższenia stężenia markerów nowotworowych we krwi – głównie antygenu nowotworowego 19-9 oraz antygenu karcynoembrionalnego.

W diagnostyce raka pęcherza żółciowego znajdują zastosowanie badania obrazowe – głównie ultrasonografia jamy brzusznej oraz badanie tomografem komputerowym jamy brzusznej. Rozpoznanie choroby opiera się na stwierdzeniu pogrubienia ściany narządu, obecności nieprawidłowej masy, przerzutów do wątroby, powiększonych węzłów chłonnych lub bezpośredniego naciekania narządu.

W ośrodkach specjalistycznych dysponujących najlepszym zapleczem technicznym oraz doświadczonym zespołem, skuteczność rozpoznawcza badania ultrasonograficznego USG w kontekście nowotworów dróg żółciowych jest równie dobra, a czasem nawet lepsza niż innych metod obrazowych. Dużą wartość diagnostyczną mają takie techniki jak: EUS, CEUS (z zastosowaniem środków kontrastujących) oraz CHEUS.

Rak dróg żółciowych – leczenie i rokowania

Raka dróg żółciowych należy zaliczyć do źle rokujących nowotworów przewodu pokarmowego – zwłaszcza jeśli rozpoznanie choroby zostało ustalone w zaawansowanym stadium.

Podstawową metodą leczenia chorych na nowotwory złośliwe dróg żółciowych jest chirurgia onkologiczna. Operacją z wybory  w przypadkach resekcyjnych jest cholecystektomia z resekcją miąższu wątroby oraz limfadenektomia więzadła wątrobowo-dwunastniczego. W praktyce leczenie chirurgiczne raka dróg żółciowych sprowadza się najczęściej do zabiegu resekcyjnego o charakterze paliatywnym bądź zespoleń omijających. O

peracje raka pęcherza żółciowego są trudne technicze, dlatego jak podkreślają eksperci – warto przeprowadzać je doświadczonych ośrodkach. W niektórych sytuacjach klinicznych np. w sytuacji nieradykalnej mikroskopowo resekcji guza dróg żółciowych, w leczeniu wykorzystuje się chemioradioterapię.

U pacjentów z uogólnieniem choroby, ale w dobrym stanie ogólnym, możliwa jest kwalifikacja do chemioterapii paliatywnej. W 2017 roku wykazano celowość podawana kapecytabiny w terapii adiuwantowej.

W postępowaniu paliatywnym raka dróg żółciowych standard stanowi kombinacja chemioterapeutyków: kapecytabina plus cisplatyna.

Należy podkreślić, że jak dotąd żaden z leków zaliczanych do terapii ukierunkowanych na cele molekularne (leczenie celowana raka) nie uzyskał statusu zalecanej opcji terapeutycznej w leczeniu chorych z rakiem dróg żółciowych.

Radioterapia raka pęcherzyka żółciowego ma ograniczone zastosowanie. Leczenie napromienianiem stanowi jedną z opcji w przypadku nowotworów miejscowo zaawansowanych oraz pierwotnie nieresekcyjnych.

PRZEJDŹ DO: RAK PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO