Osoby z chorobami onkologicznymi znajdują się w grupie ryzyka zachorowania na zapalenia płuc o ciężkim przebiegu. Choroby układu oddechowego, w tym pneumokokowe zapalenie płuc, powodują rocznie około miliona zgonów w Europie, a główną przyczyną zachorowań u dorosłych są zakażenia bakterią Streptococcus Pneumoniae. Ryzyka można uniknąć poprzez szczepienia ochronne, które dla chorych onkologicznie są rekomendowane przez towarzystwa naukowe.
Osoby chorujące na nowotwory poza typowymi problemami zdrowotnymi związanymi ze swoją chorobą, są bardziej podatni na choroby zakaźne, a po zachorowaniu są pacjentami wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu zakażenia. I nie dotyczy to jedynie zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2.
Pneumokokowe zapalenie płuc u pacjentów onkologicznych
Pandemia COVID-19 uświadomiła nam, że chorzy na nowotwory, znacznie bardziej niż osoby zdrowe, powinni dbać o profilaktykę chorób płuc, które należą do najpowszechniejszych przyczyn ciężkich schorzeń oraz zgonów na świecie. Chorują najczęściej osoby po 65. roku życia i dorośli ze współistniejącymi problemami zdrowotnymi, w tym chorzy onkologicznie.
Choroba nowotworowa sprzyja rozwojowi i ciężkiemu przebiegowi pneumokokowego zapalenia płuc wywołanego bakterią Streptococcus pneumoniae.
– Osoby chorujące na nowotwory znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na pneumokokowe zapalenie płuc. Podobnie jak w przypadku innych chorób przewlekłych tym osobom rekomenduje się szczepienie, które może uchronić organizm przed dodatkową, często groźną chorobą, a także przed niepotrzebną i ryzykowną hospitalizacją. Zakażenie pnemokokowe może bowiem spowodować zaostrzenie choroby podstawowej, a leczenie powikłań zakażenia może być długie, trudne i nie zawsze skuteczne – wyjaśnia dr Michał Sutkowski, prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, prodziekanem Wydziału Medycznego – Uczelnia Łazarskiego.
Choroby płuc u pacjentów z nowotworem
Choroby płuc należą do najpowszechniejszych przyczyn ciężkich schorzeń oraz zgonów na świecie, a w Polsce to czwarta najczęstsza przyczyna śmierci wśród osób w wieku 65+ po chorobach układu krążenia i nowotworach.
Bakteria S. pneumoniae jest najczęściej występującym czynnikiem etiologicznym zapalenia płuc, które może prowadzić do hospitalizacji i zaostrzenia chorób towarzyszących.
Niemniej groźna dla osób dorosłych jest wywołana przez zakażenie pneumokokami inwazyjna choroba pneumokokowa, czyli zapalenie opon mózgowych, posocznica czy zapalenie płuc z bakteriemią. Inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP) występuje rzadziej niż zapalenie płuc, ale wiąże się z wysoką śmiertelnością i ryzykiem długoterminowych powikłań.
Pneumokokowe zapalenie płuc – raport
Najnowsze dane przedstawione w raporcie Pneumokokowe zapalenie płuc u osób dorosłych – sytuacja w Polsce. Epidemiologia, konsekwencje, profilaktyka wykazały, że zapadalność na pneumokokowe zapalenie płuc była najwyższa u osób z czynnikami wysokiego ryzyka zakażenia i w porównaniu z osobami zdrowymi wielokrotnie wyższa u chorych m.in. z chorobami hematologicznymi (od 8 razy u osób wieku ≥ 65 lat do 16 razy u osób w wieku 18–49 lat).
Konsekwencje zdrowotne dla pacjentów mogą być zarówno przejściowe jak i długofalowe, a w niektórych przypadkach mogą utrzymywać się już do końca życia. U chorych, którzy przeszli przez zapalenie płuc obserwuje się zwiększone ryzyko hospitalizacji, zaostrzenie choroby podstawowej, zwiększone ryzyko choroby sercowo-naczyniowej (zarówno wśród osób, które chorowały jak i osób u których choroba nie występowała wcześniej).
Wysokie jest także prawdopodobieństwo wystąpienia ponownego epizodu zapalenia płuc, a co za tym idzie także hospitalizacji i obniżonej jakości życia.
Szczepienie przeciw pneumokokom pacjentów onkologicznych
Podobnie jak w przypadku dzieci, zalecaną formą profilaktyki zakażenia tą groźną bakterią, są szczepienia. Dla osób dorosłych dostępne są skuteczne szczepienia, które chronią przed inwazyjną chorobą pneumokokową oraz pneumokokowym zapaleniem płuc. S
zczepionka polisacharydowa starszego typu wymaga powtarzania jej podania, szczepionka skoniugowana jest jednodawkowa. Warto dodać, że szczepionkę przeciw pneumokokom można podawać razem ze szczepionką przeciw grypie oraz w dowolnym czasie od szczepionki przeciw COVID-19. Nie ma konieczności zachowania jakiegokolwiek odstępu.
– Pacjentki z rakiem piersi, ze względu na sam fakt choroby nowotworowej, przyjmowane leki i zastosowane formy leczenia, które osłabiają organizm, są szczególnie narażone na dodatkowe zakażenia np. układu oddechowego. Zapalenie płuc (w tym także pneumokokowe zapalenie płuc) towarzyszące chorobie onkologicznej dodatkowo obciąża organizm i może odłożyć w czasie leczenie choroby podstawowej lub nawet ją zaostrzyć. Jedyną skuteczną formą zminimalizowania ryzyka wystąpienia dodatkowych chorób są w tym wypadku szczepienia – komentuje Krystyna Wechmann, prezes Federacji Stowarzyszeń „Amazonki”, prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych.
Profilaktyka zakażeń pneumokokowych w postaci szczepień ochronnych, u osób dorosłych powyżej 50. roku życia oraz w grupach o podwyższonym ryzyku zakażenia pneumokokami, jest rekomendowana przez liczne towarzystwa naukowe i ciała doradcze ds. szczepień.
W Polsce szczepienie przeciw pneumokokom, jako wskazane dla pacjentów z nowotworami hematologicznymi, litymi i asplenią, rekomenduje Polskie Towarzystwo Hematologów i Transfuzjologów oraz Sekcja Zakażeń Polskiej Grupy ds. Leczenia Białaczek u Dorosłych (PTHiT/PALG 2018), a na świecie National Comprehensive Cancer Network (NCCN 2020).
Więcej przydatnych informacji na ten temat znajdą Państwo na stronie kampanii edukacyjnej Pneumokoki nie liczą lat. Zaszczepieni – zabezpieczeni pod adresem: pneumokokinieliczalat.pl.
PRZEJDŹ DO: LECZENIE WSPOMAGAJĄCE
