Zeaksantyna – substancja występująca naturalnie w roślinach i stosowana w profilaktyce chorób oczu – zwiększa także zdolność komórek odpornościowych do walki z nowotworami – informuje pismo Cell Reports Medicine.
Zeaksantyna to naturalny związek chemiczny z grupy karotenoidów, który występuje w siatkówce oka i jest niezbędny dla zdrowia. Ponieważ ma silne właściwości przeciwutleniające, chroni komórki plamki żółtej siatkówki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki i promieniowanie UV. Organizm ludzki nie potrafi samodzielnie wytworzyć zeaksantyny, dlatego musi być ona dostarczana z zewnątrz, głównie poprzez dietę bogatą w owoce i warzywa – lub suplementy.
Teraz naukowcy z University of Chicago (USA) odkryli, że zeaksantyna może również zwiększać aktywność komórek odpornościowych w walce z rakiem.
Zeaksantyna i jej antynowotworowy potencjał – badania
Autorzy pracy zwracają uwagę na potencjał zeaksantyny jako powszechnie dostępnego suplementu, który może poprawić skuteczność immunoterapii przeciwnowotworowych.
– Z zaskoczeniem odkryliśmy, że zeaksantyna, znana już ze swojej roli w zdrowiu oczu, ma zupełnie nową funkcję w wzmacnianiu odporności przeciwnowotworowej. Nasze badanie pokazuje, że prosty składnik odżywczy w diecie może uzupełniać i zaawansowane metody leczenia raka, takie jak immunoterapia, i zwiększać ich skuteczność – powiedział dr Jing Chen, główny autor, cytowany w materiałach prasowych.
Badając dużą bibliotekę składników odżywczych krwi, zespół Chena zidentyfikował zeaksantynę jako związek, który bezpośrednio wzmacnia aktywność limfocytów T CD8+, kluczowego typu komórek układu odpornościowego, który zabija komórki nowotworowe. Komórki te wykorzystują strukturę molekularną zwaną receptorem limfocytów T (TCR), aby rozpoznawać i niszczyć komórki nieprawidłowe.
Naukowcy odkryli, że zeaksantyna stabilizuje i wzmacnia tworzenie kompleksu TCR na limfocytach T CD8+ po interakcji z komórkami nowotworowymi. To z kolei wyzwala silniejszą sygnalizację wewnątrzkomórkową, która wzmacnia aktywację limfocytów T, produkcję cytokin i zdolność do niszczenia guzów.
W przypadku modeli mysich suplementacja diety zeaksantyną spowolniła wzrost guza. Co ważne, w połączeniu z inhibitorami punktów kontrolnych układu odpornościowego – rodzajem immunoterapii, która w ostatnich latach zrewolucjonizowała leczenie raka – zeaksantyna znacząco wzmocniła działanie przeciwnowotworowe w porównaniu z samą immunoterapią.
Aby poszerzyć zakres badań, naukowcy przetestowali ludzkie limfocyty T zmodyfikowane genetycznie w celu rozpoznawania specyficznych antygenów nowotworowych i odkryli, że leczenie zeaksantyną poprawiło zdolność tych komórek do niszczenia komórek czerniaka, szpiczaka mnogiego i glejaka wielopostaciowego w eksperymentach laboratoryjnych.
– Nasze dane pokazują, że zeaksantyna poprawia zarówno naturalną, jak i zmodyfikowaną odpowiedź limfocytów T, co sugeruje wysoki potencjał translacyjny dla pacjentów poddawanych immunoterapii – powiedział dr Jing Chen.
PRZECZYTAJ: DIETA PRZECIWNOWOTWOROWA
Zeaksantyna – źródła i suplementy
Zeaksantyna jest sprzedawana bez recepty jako suplement diety mający poprawiać zdrowie oczu. Naturalnie występuje w warzywach takich jak papryka (zwłaszcza żółta, pomarańczowa i czerwona), szpinak i jarmuż (spożywanie tych pokarmów z tłuszczem ułatwia wchłaniania zeaksantyny).
Jest niedroga, powszechnie dostępna, dobrze tolerowana i, co najważniejsze, jej profil bezpieczeństwa jest znany – co oznacza, że można ją bezpiecznie testować jako uzupełnienie terapii nowotworowych.
Badanie podkreśla również znaczenie zbilansowanej diety. W swoich poprzednich badaniach grupa Chena odkryła, że kwas trans-wakcenowy (TVA), kwas tłuszczowy pochodzący z nabiału i mięsa, produkowany przez bakterie w przewodzie pokarmowym bydła, również zwiększa aktywność limfocytów T – ale poprzez inny mechanizm. Łącznie wyniki sugerują, że składniki odżywcze pochodzące zarówno ze źródeł roślinnych, jak i zwierzęcych mogą zapewniać uzupełniające się korzyści dla zdrowia układu odpornościowego.
Chociaż wyniki są obiecujące, naukowcy podkreślają, że prace są wciąż na wczesnym etapie. Większość ustaleń pochodzi z eksperymentów laboratoryjnych i badań na zwierzętach. W związku z tym konieczne będą badania kliniczne, aby określić, czy suplementy zeaksantyny mogą poprawić rokowania u pacjentów onkologicznych.
– Nasze odkrycia otwierają nowy obszar immunologii żywieniowej, który bada, jak określone składniki diety oddziałują na układ odpornościowy na poziomie molekularnym. Dzięki dalszym badaniom możemy odkryć naturalne związki, które sprawią, że dzisiejsze terapie przeciwnowotworowe będą skuteczniejsze i bardziej dostępne – podsumował ekspert.
autor: Paweł Wernicki
źródło: PAP
PRZEJDŹ DO: ANTYRAK
