Rak piersi to najczęściej diagnozowany nowotwór u kobiet, a jego wczesne wykrycie znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Dlatego tak istotne są regularne badania profilaktyczne, zwłaszcza mammografia i USG piersi. Kiedy warto wykonać każde z nich i jakie mają zalety?
Wyjaśniamy, jak dobrać odpowiednią metodę diagnostyczną w zależności od wieku, budowy piersi i indywidualnych czynników ryzyka.
Dlaczego badania profilaktyczne piersi są tak ważne?
Rak piersi stanowi najczęściej rozpoznawany nowotwór złośliwy u kobiet zarówno w Polsce, jak i na świecie. Co roku diagnozuje się go u kilkunastu tysięcy Polek, a ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem.
Najistotniejsze jest to, że wczesne wykrycie zmian nowotworowych znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie i pełny powrót do zdrowia. Badania profilaktyczne pozwalają zauważyć guzki lub nieprawidłowości, które są jeszcze zbyt małe, by można je było wyczuć samodzielnie. Dzięki temu możliwe jest wdrożenie terapii na bardzo wczesnym etapie.
Systematyczne badania (mammografia i USG piersi) są więc istotnym elementem profilaktyki onkologicznej i mogą uratować życie.
Mammografia – dla kogo i jak często?
Mammografia to podstawowe badanie przesiewowe w kierunku raka piersi. Polega na wykonaniu serii zdjęć rentgenowskich gruczołu piersiowego. Jest szczególnie przydatna u kobiet po 40–50. roku życia, gdy piersi stopniowo tracą swoją gęstość, a obraz rentgenowski staje się bardziej czytelny.
W Polsce w ramach Programu Profilaktyki Raka Piersi kobiety w wieku 50–69 lat mogą raz na dwa lata skorzystać z bezpłatnego badania. To właśnie w tej grupie wiekowej ryzyko zachorowania jest największe, a skuteczność mammografii najlepiej udokumentowana.
Warto jednak pamiętać, że mammografia ma też swoje ograniczenia. U kobiet młodszych, z przewagą tkanki gruczołowej, jej czułość jest mniejsza, dlatego w tej grupie częściej rekomenduje się badanie USG.
USG piersi – kiedy warto je wykonać?
USG piersi to badanie obrazowe wykorzystujące fale ultradźwiękowe, które pozwala dokładnie ocenić budowę gruczołu piersiowego. Jest szczególnie polecane młodszym kobietom, przed 40. rokiem życia, gdy piersi mają zwykle gęstą strukturę gruczołową. W takich przypadkach USG daje wyraźniejszy obraz niż mammografia, która może być mało czytelna.
Badanie to pozwala wykryć nawet niewielkie torbiele, guzki czy zmiany lite, a dzięki swojej bezinwazyjności i braku promieniowania może być powtarzane wielokrotnie. Dlatego USG często wykonuje się także u kobiet w ciąży lub karmiących piersią.
W praktyce klinicznej USG stanowi również badanie uzupełniające do mammografii – szczególnie w sytuacji, gdy jej wynik jest niejednoznaczny lub wymaga dodatkowej weryfikacji. Połączenie obu metod pozwala zwiększyć czułość diagnostyczną i daje pełniejszy obraz zdrowia piersi.
Mammografia czy USG? – rola lekarza w wyborze metody
Nie istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie, które badanie – mammografia czy USG – jest lepsze. Wybór metody zależy od wieku pacjentki, budowy piersi oraz indywidualnych czynników ryzyka.
U kobiet młodszych zwykle pierwszym wyborem jest USG, natomiast po 40–50. roku życia podstawą profilaktyki staje się mammografia. W wielu sytuacjach obie metody wzajemnie się uzupełniają – USG pozwala lepiej ocenić zmiany w gęstej tkance gruczołowej, a mammografia może ujawnić mikrozwapnienia, niewidoczne w badaniu ultrasonograficznym.
Dlatego to lekarz decyduje o doborze badania i częstotliwości jego wykonywania, biorąc pod uwagę historię chorób nowotworowych w rodzinie, mutacje genetyczne czy inne czynniki ryzyka. Ważna jest także czujność onkologiczna pacjentki. Każda zauważona zmiana powinna być szybko skonsultowana ze specjalistą, niezależnie od zaplanowanych badań profilaktycznych.
Regularna kontrola daje największe szanse
Rak piersi wykryty na wczesnym etapie jest w dużej mierze uleczalny. Dlatego tak ważne jest, by kobiety systematycznie wykonywały badania profilaktyczne (mammografię i USG) zgodnie z zaleceniami lekarza i własnym profilem ryzyka. Regularna kontrola, połączona z czujnością wobec niepokojących objawów, daje największe szanse na szybkie rozpoznanie choroby i skuteczne leczenie.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
PRZEJDŹ DO: STRONA GŁÓWNA
