Hiperkalcemia to najczęściej występujące zaburzenie metaboliczne u osób chorych na nowotwory złośliwe. Według szacunków ekspertów – występuje u około 10-30% pacjentów onkologicznych. Najczęstszą przyczyną hiperkalcemii jest sama choroba nowotworowa (60% przypadków). Najbardziej narażeni na jej rozwój są chorzy ze szpiczakiem plazmocytowym oraz przerzutowymi guzami litymi (rak piersi, rak płuca, rak prostaty lub nerki). Czym jest hiperkalcemia nowotworowa oraz jakie są jej najczęstsze objawy – więcej informacji w poniższym artykule.


HIPERKALCEMIA NOWOTWOROWA – PRZYCZYNY

Przyczyn rozwoju hiperkalcemii u pacjentów onkologicznych należy upatrywać w ogniskowym niszczeniu struktur kości przez osteoklasty, aktywowane przez szereg cytokin, chemokin, czynników wzrostu  i hormonów wydzielanych przez komórki nowotworowe naciekające kość lub szpik kostny.

Hiperkalcemia nowotworowa – stan nagły w onkologii – oznacza stężenie wapnia w surowicy krwi chorego powyżej górnej granicy normy. Jedną z głównych przyczyn rozwoju hiperkalcemii jest uwalnianie wapnia zmagazynowanego w kościach u osób z przerzutami nowotworowymi do kości, inne przyczyny to np. nadczynność przytarczyc lub przedawkowanie witaminy D.

OBJAWY HIPERKALCEMII U CHORYCH NA RAKA

Objawy hiperkalcemii u pacjentów onkologicznych są najczęściej niecharakterystyczne i z reguły nie występują jednocześnie. Do głównych symptomów zalicza się:

  • zmęczenie, osłabienie, apatię
  • nudności i wymioty
  • reakcje depresyjne
  • jadłowstręt
  • zaburzenia świadomości

Do rzadziej występujących objawów hiperkalcemii nowotworowej zalicza się takie symptomy jak poliuria, nykturia i polidypsja. Wystąpienie niepokojących objawów wymaga konsultacji ze specjalistą i wdrożenia odpowiednich działań terapeutycznych.

HIPERKALCEMIA W CHOROBIE NOWOTWOROWEJ – LECZENIE

Bezobjawowa hiperkalcemia w chorobie nowotworowej zwykle nie wymaga leczenia – jeśli stężenia wapnia Ca jest mniejsze niż 3 mmol/l (< 12 mg/dl). Leczenie hiperkalcemii objawowej opiera się na podawaniu bifosfonianów drogą dożylną. Terapię można uzupełnić intensywnym nawodnieniem z diurezą forsowaną.

Bifosfoniany są mniej skuteczne w przypadku hiperkalcemii w zespole paranowotworowym – w takim przypadkach zaleca się zastosować kalcytoninę lub plikamycynę. W przypadku hiperkalcemii nowotworowej opornej na bisfosfoniany istnieją wskazania do zastosowania denosumabu.

oinitorowanie leczenia hiperkalcemii polega na oznaczaniu stężenia wapnia, fosforanów, kreatyniny wraz z klirensem.