Zespół rozpadu guza nowotworowego (TLS) stanowi kombinację występujących we krwi pacjenta onkologicznego zaburzeń biochemicznych, które są skutkiem gwałtownego rozpadu komórek nowotworowych i uwolnienia dużych ilości składników wewnątrzkomórkowych do przestrzeni pozakomórkowej. Zjawisko to zachodzi samoistnie lub pod wpływem zastosowanego leczenia – najczęściej chemioterapii, radioterapii bądź terapii celowanej. Zespół lizy guza wymaga monitorowania oraz wdrożenia właściwego postępowania leczniczego.

Zespół rozpadu guza nowotworowego jest najczęstszą przyczyną rozwoju hiperurykemii (jej objaw to podwyższony poziom kwasu moczowego), hiperfosfatemii (wysoki poziom fosforanów), hiperkaliemii (objawia się podwyższonym poziomem potasu krwi) i hipokalcemii (stan obniżonego poziomu wapnia we krwi) u chorych na nowotwory złośliwe.

ZESPÓŁ ROZPADU GUZA NOWOTWOROWEGO – PRZYCZYNY

Ryzyko wystąpienia zespołu rozpadu guza nowotworowego (inaczej zespół lizy guza) u pacjentów onkologicznych jest najwyższe w następujących przypadkach:

  • nowotwór jest wysoce wrażliwy na zastosowaną terapię (chłoniaki, ostre białaczki, raki drobnokomórkowe, mięsaki tkanek miękkich u dzieci)
  • obecna duża masa nowotworu (guz nowotworowy większy niż 10 cm)
  • wysokie stężenie kwasu kwasu moczowego w surowicy przed leczeniem
  • nieprawidłowa czynność nerek przed rozpoczęciem leczenia
  • obecność przeszkody w odpływie moczu
  • odwodnienie
  • wysoka aktywność dehydrogenazy mleczanowej przed rozpoczęciem terapii przeciwnowotworowej

 

JAK ZAPOBIEGAĆ ZESPOŁOWI ROZPADU GUZA NOWOTWOROWEGO? LECZENIE LIZY GUZA

W przypadku gdy lekarz specjalista oceni ryzyko wystąpienia zespołu rozpadu guza nowotworowego (TLS) jako niskie, a wyniki biochemiczne krwi są prawidłowe – wystarczy obserwacja pacjenta i kontrola parametrów krwi. W przypadku wykrycia hiperurykemii lub niewydolności nerek przed rozpoczęciem właściwej terapii onkologicznej konieczne jest podanie allopurinolu oraz właściwe nawodnienie chorego.

U pacjentów z pośrednim ryzykiem wystąpienia syndromu rozpadu guza należy zastosować allopurinol bezpośrednio przed rozpoczęciem terapii przeciwnowotworowej oraz zapewnić właściwe nawodnienie.

W grupie wysokiego ryzyka wystąpienia TLS od początku obowiązuje postępowanie lecznicze z wykorzystaniem rasburykazy, a w razie narastania zaburzeń biochemicznych – forsowanie diurezy.

Monitorowanie przebiegu zespołu guza nowotworowego opiera się na regularnej kontroli morfologii i parametrów biochemicznych krwi oraz układu krzepnięcia.