Choroby układu rozrodczego bywają bolączką wielu kobiet. Niestety, cytologia nie jest w stanie wykryć wszystkich niebezpiecznych przypadłości. W tym przypadku pomocna może okazać się kolposkopia, która obok cytologii jest jednym z najważniejszych badań ginekologicznych.
Opracowana w 1925 roku przez niemieckiego ginekologa Hansa Hinselmanna, może się przyczynić do szybszego zdiagnozowania i wyleczenia niejednego poważnego schorzenia, w tym raka szyjki macicy. Co warto wiedzieć o wziernikowaniu macicy?
Na czym polega kolposkopia?
Kolposkopia to nieskomplikowane badanie, podczas którego lekarz poddaje obserwacji powierzchnię szyjki macicy, dolną część jej kanału, pochwę oraz srom. Jej nazwa pochodzi od dwóch greckich słów – kolpos = pochwa i skopia = obraz. Przeprowadzana z użyciem urządzenia zwanym kolposkopem, jest niezwykle skuteczną, precyzyjną i bezpieczną metodą.
Badanie kolposkopem pozwala nawet w ciągu kilku minut rozpoznać groźne stany chorobowe i podjąć odpowiednie kroki ku skutecznemu leczeniu.
Podczas kolposkopii może zostać też pobrany wycinek tkanki. Poddawany analizie, wykazuje, czy występuje jakaś zmiana chorobowa lub czy została ona usunięta w całości. Uzyskana tkanka bywa też pomocna przy planowaniu operacji, gdyż obrazuje jak duże jest ognisko zapalne. Zabieg szczegółowo przedstawia stan powierzchni nabłonka i naczyń układu rozrodczego w bardzo dużym powiększeniu.
Przed kolposkopią zazwyczaj wykonuje się cytologię – zwiększa to czułość diagnostyczną. Pacjentki na około 7 dni przed wizytą nie powinny współżyć seksualnie ani dokonywać irygacji pochwy. Samo badanie nie jest długie ani bardzos komplikowane. Wykonywane tradycyjnie na fotelu ginekologicznym, trwa zazwyczaj około 15 minut, a wyniki są gotowe do odbioru praktycznie natychmiast.
Jak krok po kroku wygląda kolposkopia? Ginekolog wprowadza do pochwy specjalny wziernik (tubus optyczny), dzięki któremu uzyskuje trójwymiarowy i powiększony obraz pochwy. Kolposkop umożliwia dokładne i szczegółowe obserwacje nabłonka i naczyń krwionośnych – w tym ich budowę oraz przejrzystość.
Następnie specjalista z użyciem soli fizjologicznej usuwa wydzielinę pochwową, aby wykonać drugą obserwację.
Trzecia (ostatnia) obserwacja zaś jest możliwa po przemyciu szyjki macicy 3 proc. roztworem kwasu octowego lub 5 proc. roztworem kwasu mlekowego. W razie podejrzenia poważnych zmian chorobowych, lekarz pobiera wycinek w znieczuleniu miejscowym. Kolposkopia często się kończy barwieniem szyjki jodyną.
Kto powinien mieć zrobioną kolposkopię?
Badania kolposkopowe są zlecane przez lekarza w kilku uzasadnionych przypadkach, szczególnie po stwierdzeniu:
- nadżerki na szyjce (zazwyczaj objawia się krwawieniami po stosunku),
- infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, który bywa potencjalną przyczyną występowania raka szyjki macicy,
- zmian o charakterze kłycin w obrębie sromu,
- nawracających infekcji pochwy.
Kolposkopia jest też zalecana w obserwacji szyjki macicy po zabiegach jako badanie kontrolne. To jedna z najlepszych metod do identyfikacji miejsc podwyższonego ryzyka wystąpienia nowotworów czy też pobrania materiału do badania histopatologicznego.
Z zastosowaniem kolposkopu specjalista ma możliwość rzetelnej oceny zmian chorobowych w kanale szyjki macicy lub weryfikacji nieprawidłowych wyników cytologii.
ZOBACZ: RAK SZYJKI MACICY
Czy kolposkopia boli?
To pytanie trapi wiele pań, które boją się kolposkopii. Na szczęście badanie nie jest bolesne. Tak naprawdę dyskomfort i lekki ból można odczuwać w trakcie umieszczenia wziernika w drogach rodnych. Specjaliści stosują jednak lubrykanty, które ograniczają lub całkowicie eliminują tę niedogodność. Jeśli lekarz ma pobrać wycinek, czynność ta może powodować delikatne pieczenie.
Nie da się jednak ukryć, że ogólnie badanie kolposkopii jest nieinwazyjne oraz nie sprawia bólu, tym bardziej że trwa zazwyczaj kilka bądź kilkanaście minut. Pacjentki nie muszą się więc martwić o swój komfort – nawet, jeśli mają niższy próg bólu.
Jakie choroby wykrywa kolposkopia?
Lekarze zalecają kolposkopię zazwyczaj wtedy, kiedy badania cytologiczne wyjdą nieprawidłowo. Oczywiście nie jest to jedyne wskazanie. Jak już pisaliśmy, inne powody to nawracające infekcje pochwy, podejrzenie obecności wirusa HPV czy też nadżerki.
Kolposkop, który powiększa obraz nawet 50 razy, umożliwia wykrycie takich chorób i przypadłości jak polipy macicy i przede wszystkim rak szyjki macicy. Badanie diagnozuje brodawczaki, a nawet zmiany doczesnowe w ciąży.
Kolposkopia to skuteczna metoda umożliwiające wykrycie zmian przednowotworowych lub nowotworowych. Poza tym zdiagnozowanie raka na wczesnym etapie choroby daje szansę na trwałe wyleczenie. Warto pamiętać, że wziernikowaniu macicy mogą poddać się kobiety w każdym wieku.
Zmiany HPV a kolposkopia
HPV to wirus brodawczaka ludzkiego, który ma niebagatelny wpływ na powstawanie raka szyjki macicy. Najczęściej przenoszony podczas kontaktów seksualnych, głównie atakuje nabłonek. Nie każdy wie, że obecnie rozróżniamy ponad 100 odmian wirusa HPV! Wiele z nich nie daje żadnych objawów, a zakażenie może minąć do 2 lat. Niestety, nie zawsze tak jest, co skutkuje wspomnianym rakiem szyjki macicy.
Nie ma idealnego testu, który wykrywa HPV. Na szczęście jedną z najskuteczniejszych metod zbadania HPV jest właśnie kolposkopia. To najczulszy sposób rozpoznający subkliniczną infekcję wirusem i zmiany nim spowodowane.
Badanie ogranicza też konieczność wykonywania drogich testów wirusologicznych i wielokrotnych badań cytologicznych. Ponadto pacjentka już na pierwszej wizycie dowiaduje się, czy ma niepokojące ogniska chorobowe. Dzięki temu może podjąć błyskawiczne działania ukierunkowane na leczenie.
POLECANE: NOWOTWORY GINEKOLOGICZNE
