Onkoserwis – serwis onkologiczny dla dziennikarzy zawiera najnowsze informacje i ważne badania z zakresu onkologii zebrane przez ekspertów Polskiej Ligii Walki z Rakiem. Prezentujemy aktualny przegląd najciekawszych doniesień onkologicznych opublikowanych na łamach prestiżowych mediów medycznych – kwiecień 2022.

Onkoserwis – Kwiecień 2022

 

Spożywanie czerwonego i przetworzonego mięsa bezpieczne dla osób po leczeniu raka jelita grubego

Spożywanie czerwonego i przetworzonego mięsa jest czynnikiem ryzyka zachorowania na raka jelita grubego. Unikanie mięsa w diecie zalecane jest nie tylko w profilaktyce tego nowotworu, ale również u osób po jego leczeniu (zgodnie z zaleceniami American Cancer Society i American Institute for Cancer Research/World Cancer Research Fund).

Amerykańscy badacze ocenili wpływ spożywania mięsa przez osoby po leczeniu raka jelita grubego na ryzyko wznowy nowotworu i wyniki leczenia. W tym celu zidentyfikowali ponad 1000 chorych na nowotwór jelita grubego w III stopniu zaawansowania. Uczestnicy badania wypełniali dwukrotnie (po 3 miesiącach od rozpoznania oraz 6 miesiącach od zakończenia leczenia) ankietę dotyczącą m.in. spożywania czerwonego mięsa, przyjmowania kwasu acetylosalicylowego, suplementów diety i witamin, aktywności fizycznej oraz palenia tytoniu.

Największe ilości czerwonego mięsa spożywali biali mężczyźni z niskozróżnicowanym rakiem w stopniu zaawansowania T3 i T4, z wysokimi wartościami indeksu masy ciała (body mass index, BMI). Z kolei przetworzone mięso spożywali najczęściej palący mężczyźni z nowotworami w stopniu zaawansowania T3 i T4 oraz wysokimi wartościami BMI. Podczas ponad 6-letniego okresu obserwacji u 81 chorych wystąpiła wznowa raka, a 305 uczestników zmarło.

Wieloczynnikowa analiza nie wykazała związku pomiędzy spożywaniem czerwonego i przetworzonego mięsa a zwiększonym ryzykiem zgonu lub wznowy nowotworu.

jamanetwork.com/journals/jamanetworkopen

Tabletka zamiast zastrzyków dla chorych na raka gruczołu krokowego

Jedną z form leczenia raka gruczołu krokowego jest kastracja farmakologiczna, czyli obniżenie za pomocą leków stężenia testosteronu, który stymuluje wzrost tego nowotworu. Obecnym standardem kastracji jest podawanie leków z grup antagonistów lub agonistów hormonu uwalniającego gonadotropinę, w formie iniekcji, w odstępach trzy- lub sześciomiesięcznych.

W grudniu 2020 roku amerykańska agencja US Food and Drug Administration zaakceptowała do użytku pierwszą doustną formę tych leków – relugoliks. W badaniu klinicznym lek wykazał kastracyjny efekt u 97% chorych, a jego działania niepożądane nie odbiegały od dotychczas znanych objawów ubocznych leków podawanych w iniekcji.

Na tej podstawie European Committee for Medicinal Products for Human Use (EMA) wydała pozytywną opinię odnośnie dopuszczenia relugoliksu do stosowania w krajach Unii Europejskiej.

www.medscape.com

Badanie krwi pozwala na wcześniejsze wykrycie wznowy nowotworów gardła środkowego

Amerykańscy badacze przeanalizowali dane 1076 chorych na raka gardła środkowego związanego z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego (Human papliiomavirus, HPV). Po zakończeniu leczenia wykonywano u nich test na obecność DNA HPV oraz fiberoskopię, badanie obrazowe lub biopsję w celu wykrycia potencjalnej wznowy raka.

U 80 chorych wynik testu na obecność wirusa HPV był dodatni. Kliniczną wznowę nowotworu stwierdzono tylko u 26% chorych. W grupie z ujemnym lub nierozstrzygającym wynikiem badania do klinicznej wznowy doszło u 93% badanych.

Test na DNA HPV wykazał 95% dodatnią wartość predykcyjną (positive predictive value), a w 72% przypadków wyprzedził klinicznie rozpoznanie wznowy nowotworu.

astro.confex.com

Rezonans magnetyczny piersi może być skutecznym badaniem przesiewowym w grupie młodych kobiet o zwiększonym ryzyku zachorowania na raka piersi

W JAMA Oncology opublikowano wyniki badania oceniającego zysk z przesiewowego badania rezonansem magnetycznym piersi (magnetic resonance imagin, MRI) piersi u kobiet z grupy zwiększonego ryzyka zachorowania na raka piersi. Badaniu poddano kobiety z mutacjami w genach ATM, CHEK2, PALB2.

Oszacowano, że w tej grupie chorych rozpoczęcie corocznych badań MRI od 35 r.ż. pozwoliłoby na zmniejszenie ryzyka zgonu z powodu raka piersi o 54-58%. Drugi model, zakładający rozpoczęcie badań w 30 r.ż., zmniejszyłby to ryzyka o 55-59%. Coroczna wyłączna mammografia wykonywana od 40 r.ż. pozwala na zmniejszenie ryzyka zgonu z powodu raka piersi o 36-39%.

jamanetwork.com/journals/jamaoncology

Niezadowolenie związane z wyborem metody leczenia u chorych na raka gruczołu krokowego

W JAMA Oncology opublikowano wyniki prospektywnego badania oceniającego zadowolenie z metody leczenia raka gruczołu krokowego. Do badania włączono 2072 chorych. Po 5 latach od leczenia niezadowolenie z przebytej terapii zgłosiło 183 chorych (16%) poddanych chirurgii, 76 chorych (11%) poddanych radioterapii oraz 20 chorych (7%) poddanych aktywnej obserwacji. W porównaniu z obserwacją ryzyko niezadowolenia było znamiennie większe dla chirurgii (adjusted odds ratio [aOR] 2.40 [95% CI, 1.44-4.01) niż dla radioterapii (aOR, 1.53 [95% CI, 0.88-2.66]).

Czynnikiem istotnie wpływającym na niezadowolenie były zaburzenia funkcji seksualnych. Wyniki badania pokazują, że więcej niż 10% mężczyzn jest niezadowolonych z zastosowanej metody leczenia raka gruczołu krokowego.

jamanetwork.com

Nadużywanie alkoholu we wczesnym okresie dorosłości zwiększa ryzyko nowotworów

Alkohol jest znanym czynnikiem ryzyka rozwoju nowotworów m.in. raka rejonu głowy i szyi, wątroby, jelita grubego czy raka piersi. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie International Journal of Cancer oceniono wpływ ilości spożywanego alkoholu w ciągu życia na ryzyko zachorowania na alkoholozależne nowotwory.

W tym celu przeanalizowano dane dotyczące ponad 22 tysięcy kobiet i 15 tysięcy mężczyzn w wieku 40-69 lat pod kątem ilości spożywanego alkoholu począwszy od 20. roku życia w dziesięcioletnich okresach. Dla mężczyzn wyróżniono sześć kategorii spożywania alkoholu: abstynencja, spożywanie stabilnie małej ilości alkoholu, spożywanie stabilnie umiarkowanej ilości alkoholu, nadużywanie alkoholu, nadużywanie alkoholu w wieku 20-39 lat, a następnie wczesne (w wieku 40-49) lub późne (w wieku 60-69 lat) ograniczanie spożywania.

Wykazano, że mężczyźni nadużywający alkoholu w wieku 20-39 lat, a następnie ograniczający jego spożywanie od 40. roku życia mieli o 75% wyższe ryzyko zachorowania na nowotwór, niż mężczyźni zachowujący abstynencję. U mężczyzn, którzy w młodości nadużywali alkoholu i zaczęli ograniczać jego spożycie po 60. roku życia ryzyko zachorowania było wyższe o 95%.

Dla kobiet wyróżniono trzy grupy: niespożywających alkoholu w ogóle, spożywających małe ilości alkoholu oraz spożywających alkohol w umiarkowanej, ale stale wzrastającej ilości na przestrzeni lat. Wykazano, że kobiety z ostatniej grupy miały o 25% wyższe ryzyko zachorowania na nowotwór niż kobiety zachowujące abstynencję.

onlinelibrary.wiley.com

Otyłość zwiększa ryzyko niektórych nowotworów

Zwiększająca się liczba osób z nadwagą i otyłością stanowi istotny problem zdrowotny na świecie. Otyłość i nadwaga nie tylko zwieszają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych czy chorób zwyrodnieniowych stawów, ale również niektórych nowotworów. W badaniu opublikowanym w czasopiśmie Cancer sprawdzono, czy otyłość w takim samym stopniu powoduje wzrost ryzyka nowotworów u kobiet i mężczyzn.

Poddano analizie dane dotyczące BMI oraz chorób nowotworowych przewodu pokarmowego ponad 287 tysięcy osób leczonych ambulatoryjnie. Za otyłość uznano BMI większe lub równe 30 kg/m², a za BMI w granicach normy wartości między 18,5 mg/m² i 25 kg/m². Wykazano, że otyłość zwiększa ryzyko rozwoju raka jelita grubego o 23% u kobiet i o 43% u mężczyzn. Dla raka odbytnicy i raka wątrobowokomórkowego wzrost ryzyka (odpowiednio o 36% i 79%) zauważono jedynie u mężczyzn.

www.mdpi.com

Amerykańska Agencja Żywności i Leków zachęca do włączania starszych chorych do badań klinicznych

Agencja Żywności i Leków (Food and Drug Administration, FDA) jest amerykańską instytucja zajmująca się m.in. dopuszczaniem do obrotu nowych leków. Wydała ona zalecenia dla firm farmaceutycznych dotyczące włączania starszej populacji do badań klinicznych oceniających skuteczność nowych leków onkologicznych.

Zachorowalność na nowotwory wzrasta z wiekiem, podobnie jak liczba schorzeń internistycznych. Mimo że ponad połowa nowotworów występuje u osób po 65. roku życia, a ponad 40% po 70. roku życia, w badaniach klinicznych leków jedynie 25% chorych to osoby po 70. roku życia.

Dzieje się tak z powodu obaw lekarzy przed testowaniem nowych leków u osób z licznymi obciążeniami internistycznymi, stosujących wiele leków mogących wchodzić w interakcję z leczeniem eksperymentalnym. Niski udział starszych osób w badaniach klinicznych nie pozwala ocenić farmakokinetyki leków w tej grupie wiekowej.

W wydanych wytycznych FDA zachęca firmy farmaceutyczne do zrównoważanego włączania chorych starszych do badań klinicznych celem lepszego poznania działania leków onkologicznych u osób starszych z licznymi chorobami internistycznymi.

www.medscape.com

Czy ekstrakt z zielonej herbaty chroni przed polipami jelita grubego?

Zielona herbata znana jest ze swoich właściwości antyoksydacyjnych, w związku z tym hipotetycznie może wykazywać działanie przeciwnowotworowe. Opublikowane do tej pory badania przeprowadzone na niewielkiej liczbie chorych sugerowały, że ekstrakt z zielonej herbaty może zmniejszać ryzyko zachorowania na raka jelita grubego.

Niemieccy naukowcy przeprowadzili badanie z randomizacją, w którym sprawdzili, czy stosowanie ekstraktu z zielonej herbaty wpływa na występowanie polipów jelita grubego, na podłożu których może się rozwinąć rak jelita grubego. 879 osób po usunięciu polipów jelita grubego losowo przydzielano do dwóch grup.

Pierwsza 2 razy dziennie przez 3 lata spożywała ekstrakt z zielonej herbaty, a druga placebo. W kontrolnej kolonoskopii polipy jelita grubego wykryto u 56% osób stosujących placebo i 51% stosujących ekstrakt z zielonej herbaty. Różnica ta nie była statystycznie istotna. Pomimo dobrej tolerancji ekstraktu nie wykazano, aby wpływał on na zmniejszenie liczby polipów jelita grubego.

journals.lww.com/ajg

Leki na nadciśnienie tętnicze mogą przedłużać życie chorych na raka trzustki

Rak trzustki jest jednym z bardziej agresywnych nowotworów, a jego skuteczne leczenie stanowi duże wyzwanie. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że powszechnie stosowane leki na nadciśnienie: inhibitory konwertazy angiotensyny i antagoniści receptora angiotensyny mogą poprawiać rokowanie u chorych na raka trzustki.

W retrospektywnym badaniu opublikowanym w BMC Cancer wpływ tych leków na rokowanie u chorych na raka trzustki. W tym celu przeanalizowano dane ponad 8 tysięcy chorych na raka trzustki leczonych we Włoszech w latach 2003-2011. Większość pacjentów zmarła w ciągu 6 miesięcy od rozpoznania nowotworu.

Zauważono, że pacjenci stosujący inhibitory receptora angiotensyny mieli o 20% niższe ryzyko zgonu niż osoby niestosujące tych leków. Pacjenci stosujący inhibitory konwertazy angiotensyny w ciągu 3 lat od rozpoznania mieli o 13% niższe ryzyko zgonu z powodu raka trzustki niż osoby niestosujące tych leków. Wyniki te, są obiecujące, ale wymagają potwierdzenia w prospektywnych badaniach.

bmccancer.biomedcentral.com

źródło: Onkoserwis – serwis onkologiczny dla dziennikarzy – Polska Liga Walki z Rakiem

POLECAMY: ONKOSERWIS MARZEC 2022