Rak płuca to jeden z najgroźniejszych nowotworów złośliwych – we wczesnym stadium nie daje objawów, dlatego wykrywany jest najczęściej na późnym etapie. Warto wiedzieć, że w naszym kraju działa Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca, który daje szansę na diagnozę nawet w pierwszym stadium. Sprawdź, kto i gdzie może się zgłosić na badanie z wykorzystaniem niskodawkowej tomografii komputerowej.

Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca jest realizowany we wszystkich województwach Polski. Uczestnictwo jest bezpłatne.

Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca

Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca opiera się na wykorzystaniu niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK) i jest realizowany we wszystkich województwach Polski.

W 2021 roku wykonano 1317 badań za łącznie pół miliona zł. Program został opracowany i jest wdrażany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Uczestnictwo w programie jest dla pacjentów bezpłatne. Program ma być zakończony 2023 rok, a łączna wartość dofinansowania wynosi ponad 24,25 mln zł.

SPRAWDŹ: DIAGNOSTYKA RAKA PŁUC

Na badanie wykrywające raka płuca z wykorzystaniem niskodawkowej tomografii komputerowej  w ramach Programu mogą zgłaszać się osoby:

  1. W przedziale wiekowym 55 – 74 lat z konsumpcją tytoniu większą lub równą 20 paczkolat (paczkolata oblicza się przez pomnożenie liczby wypalanych paczek papierosów na dobę przez lata nałogu), okresem abstynencji tytoniowej nie dłuższym niż 15 lat lub
  2. Osoby w przedziale wiekowym 50 – 74 lat z konsumpcją tytoniu większą lub równą 20 paczkolat, okresem abstynencji tytoniowej nie dłuższym niż 15 lat, u których stwierdza się jeden z dodatkowych czynników ryzyka:
  • ekspozycja zawodowa (czyli narażenie pracownika na kontakt z materiałem zakaźnym w związku z wykonywaną pracą) na krzemionkę, beryl, nikiel, chrom, kadm, azbest, związki arsenu, spaliny silników diesla, dym ze spalania węgla kamiennego, sadza;
  • ekspozycja na radon;
  • indywidualna historia zachorowania na raka: przebyty rak płuca (lung cancer survivor), w wywiadzie chłoniak, rak głowy i szyi lub raki zależne od palenia tytoniu, np. rak pęcherza moczowego;
  • rak płuca w wywiadzie u krewnych pierwszego stopnia;
  • historia chorób płuc: przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) lub włóknienie płuc (IPF).

Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca – rejestracja

Jeśli pacjent spełnia kryteria włączenia, powinien zadzwonić do najbliższego ośrodka wykazanego na liście dostępnej na stronie www.lungcheck.pl. Zostanie zapisany na wizytę kwalifikującą do wykonania badania klatki piersiowej za pomocą niskodawkowej tomografii komputerowej.

Całość kończy wizyta po uzyskaniu wyników badania, obejmująca w razie braku patologicznych zmian – informację o konieczności powtórzenia badania za rok oraz poradę zdrowotną. W razie wykrycia zmian – pacjent zostanie skierowany do leczenia onkologicznego.

SPRAWDŹ: RAK PŁUC – OBJAWY

Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca

Niskodawkowa tomografia komputerowa

Jak podkreślają eksperci, w Polsce jedynie około 20 proc. przypadków raka płuca wykrywanych jest we wczesnym stadium rozwoju tego nowotworu. Kiedy diagnoza stawiana jest w III i IV stadium, pacjent nie jest pozbawiony szans, ale są one istotnie mniejsze niż wtedy, kiedy dochodzi do wykrycia guzka niewidocznego na kliszy RTG.

Okazuje się, że na tym etapie pomóc może niskodawkowa tomografia komputerowa (NTDK) – bezpieczne i krótkie badanie diagnostyczne. W razie wykrycia zmian rakowych w płucu na wczesnym etapie, możliwa jest cała paleta działań terapeutycznych, z operacją włącznie.

Niskodawkowa tomografia komputerowa – podczas badania (trwa około 10 minut) pacjent leży na stole aparatu do tomografii. Używa się małej dawki promieniowania rentgenowskiego dla dokładnego zobrazowania płuc.

Smutna statystyka jest taka, że zgodnie z najnowszymi danymi z Krajowego Rejestru Nowotworów rak płuca wykrywany jest co roku u nieco ponad 20 tysięcy osób i mniej więcej tyle samo z jego powodu rocznie umiera. Warto przy tym pamiętać, że rak płuca rozwija się 95 proc. przypadków u długoletnich palaczy (byłych i obecnych).

Istotną rolę, jak w przypadku każdego nowotworu, odgrywają też indywidualne predyspozycje genetyczne oraz środowisko, w którym żyjemy. Ryzyko rozwoju raka płuca jest wyższe na przykład u osób narażonych na spaliny diesla, azbest i inne zanieczyszczenia powietrza.

Niskodawkowa tomografia komputerowa pozwala wykryć nawet bardzo małe zmiany w płucach, niezauważalne na zdjęciu rentgenowskim, przy jednoczesnym użyciu niższej dawki promieniowania.

Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca i badań przesiewowych za pomocą niskodawkowej tomografii komputerowej klatki piersiowej daje nadzieję na poprawę ponurych statystyk.

Niskodawkowa tomografia komputerowa płuc

Duże badania randomizowane przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych na ponad 50 tys. pacjentów wykazały, że w grupie ryzyka wśród pacjentów, którzy palili ponad 30 lat paczkę papierosów dziennie, wykrycie guzka na wcześniejszych etapach rozwoju choroby nowotworowej zmniejsza ryzyko śmierci o 20 proc.

Niskodawkowa tomografia komputerowa przekłada się na konkretne rezultaty – wydłużenie przeżycia pacjentów. W Stanach Zjednoczonych program jest standardem, w Polsce ma charakter – póki co – pilotażowy.

Dzięki wykorzystaniu badania jakim jest niskoemisyjna tomografia komputerowa płuc możliwe jest wykrycie nawet niewielkiego guza na płucu.

Jak podkreślają eksperci, niskodawkowa tomografia komputerowa klatki piersiowej jest bezpieczna dla organizmu pacjenta, a dawka promieniowania rentgenowskiego w trakcie badania jest niewielka. Trwa ono kilka minut, kontrast dożylny nie jest podawany, jest też całkowicie bezbolesne.

źródło: www.zdrowie.pap.pl

PRZEJDŹ DO: PROFILAKTYKA RAKA PŁUCA