O badaniach profilaktycznych w kierunku chorób prostaty i jąder warto pamiętać przez cały rok. Coraz więcej mężczyzn ma świadomość, jak ważne jest dbanie o zdrowie, a okresowe akcje profilaktyczne zachęcają panów do wizyty u specjalisty. Bo im wcześniej wykryta choroba, tym większa szansa na pełne wyleczenie i cieszenie się długim życiem w dobrej kondycji.
Dla przypomnienia, listopad został uznany na całym świecie miesiącem solidarności z mężczyznami zmagającymi się z nowotworami gruczołu krokowego oraz rakiem jąder. Na ten miesiąc przypada też ogólnoświatowa kampania Movember. Z tej okazji pragniemy promować profilaktykę i czujność onkologiczną oraz rzetelną wiedzę w tym zakresie.
Partnerem publikacji jest HERBAPOL S.A. w Poznaniu – producent preparatu Poldanen stosowanego wspomagająco w problemach z oddawaniem moczu w przebiegu łagodnego przerostu gruczołu krokowego.
Coraz więcej zachorowań, ale i większa szansa na wyleczenie
Szacunki pokazują, że rak jądra jest najczęściej występującym nowotworem wśród młodych mężczyzn w wieku od 20 do 44 lat. Stanowi on aż 25% zachorowań na nowotwory w tej grupie wiekowej. Co więcej, liczba przypadków raka jądra zwiększyła się 3-krotnie w ciągu ostatnich 3 dekad i dalej ma tendencję wzrostową. Szczyt zachorowań na raka jądra przypada u mężczyzn na lata od 20 do 39 roku życia – to około 70% wszystkich przypadków (1).
Z kolei nowotwory prostaty są drugą co do częstości przyczyną choroby nowotworowej u mężczyzn. To ponad 13% zachorowań, a ich liczba w ostatnich latach gwałtownie rośnie. Szacuje się, że w czasie 3 ostatnich dekad liczba przypadków wzrosła aż 5-cio krotnie. Największa liczba przypadków raka prostaty przypada na siódmą i ósmą dekadę życia. Ryzyko rozwoju raka prostaty wzrasta gwałtownie od szóstej dekady życia (po przekroczeniu 50. roku życia), osiągając maksimum około 75. roku życia (2).
W Polsce widać dynamiczny wzrost diagnozowanych przypadków raka prostaty i jąder, jednak co najważniejsze – nie rośnie liczba zgonów w powodu tych chorób. Za taki stan odpowiadają szeroko zakrojone akcje profilaktyczne oraz rosnąca świadomość mężczyzn co do potrzeby regularnego wykonywania badań przesiewowych. Pozwalają one na skuteczne wyleczenie nowotworów wykrytych na wczesnych etapach.
Co powoduje rozwój raka jądra i prostaty?
Zachorowalność na te nowotwory rośnie z wiekiem, pewne znaczenie ma także obciążenie rodzinne. Do czynników wpływających na zwiększone ryzyko rozwoju choroby należą również niektóre aspekty środowiskowe. Tryb życia, dieta i aktywność fizyczna są kluczowe dla zmniejszania lub zwiększenia prawdopodobieństwa pojawienia się choroby nowotworowej.
Co przyczynia się do rozwoju tych chorób?
- nadwaga i otyłość – szczególnie typ brzuszny
- nieprawidłowa dieta – nadmiar mięsa i tłuszczów zwierzęcych, mało owoców i warzyw, nadmiar słodyczy, udział potraw bardzo ostrych lub kwaśnych
- nadużywanie alkoholu
- palenie papierosów.
ZAJRZYJ: PROFILAKTYKA RAKA
Prostata – postaw na profilaktykę
Zdecydowana większość mężczyzn nie interesuje się stanem swojej prostaty, dopóki nie zaobserwują u siebie niepokojących symptomów. Dopiero wówczas sięgają po preparaty poprawiające kondycję prostaty lub kontakt ze specjalistą.
Prostata jest narządem męskiego układu moczowo-płciowego odpowiedzialnym za trzymanie moczu czy wyprowadzanie spermy z cewki moczowej. Jej powiększenie nazywane jest łagodnym rozrostem stercza i dotyczy znacznej części mężczyzn, którzy ukończyli 50 rok życia.
Warto pamiętać, że powiększona prostata to rozrost zdrowych komórek gruczołu krokowego i nie oznacza nowotworu złośliwego. Postępowanie w przypadku powiększonej prostaty może ograniczyć się do wykorzystania metod nieinwazyjnych. Warto także już zawczasu podjąć działania profilaktyczne.
Zapobieganie przerostowi prostaty polega na wprowadzeniu odpowiedniej diety, uzupełnianej preparatami z wyciągami ziołowymi, o potwierdzonej skuteczności w profilaktyce przerostu prostaty oraz na codziennej aktywności fizycznej.
W aptekach jest wiele preparatów wspomagających profilaktykę przerostu gruczołu krokowego. Wiele z nich to suplementy diety, które nie posiadają badań potwierdzających ich skuteczność. Dlatego warto sięgnąć po preparat, który został zarejestrowany jako lek (np. Poldanen).
Preparat Poldanen (Herbapol Poznań) zawiera wyciąg z kory Śliwy afrykańskiej, charakteryzujący się zdolnością ograniczania dokuczliwych objawów łagodnego przerostu prostaty.
Rak prostaty – zachowaj czujność
Od 50. roku życia wzrasta gwałtownie ryzyko rozwoju raka gruczołu krokowego. To od tego momentu panowie powinni szczególnie zadbać o prowadzenie zdrowego trybu życia. Warto też wpisać na stałe do kalendarza regularne badania profilaktyczne w kierunku rozwoju raka prostaty. Trzeba pamiętać, że rak prostaty najczęściej rozwija się prawie bezobjawowo (nawet przez kilka lat).
Jakie badania należy wykonywać i jak często, aby wykryć raka prostaty na wczesnym etapie?
- Przesiewowe badanie PSA – pozwala na wczesne wykrycie nowotworu na podstawie poziomu antygenu specyficznego dla prostaty (PSA – ang. ProstateSpecificAntigen). To najprostsze badanie wykonywane z próbki krwi, które w prosty sposób sygnalizuje problemy z gruczołem krokowym. Długoterminowe badania na dużej grupie mężczyzn wykazały, że wykonywanie regularnych badań przesiewowych PSA zmniejszyło ryzyko zgonu na raka prostaty o 30% (3).
- Badanie per rectum (przez odbyt) – to badanie u specjalisty urologa, które pozwala na bezpośrednią ocenę struktury gruczołu krokowego – jego wielkości, konsystencji i budowy. Mężczyźni zazwyczaj unikają tej procedury, uznając ją za nieprzyjemną. Jednak całe badanie trwa zaledwie kilkanaście sekund, a ma ogromną wartość diagnostyczną.
Obie procedury należy powtarzać przynajmniej raz do roku, zaczynając od 40. roku życia. U mężczyzn z obciążeniem rodzinnym, diagnostykę i profilaktykę należy rozpocząć odpowiednio wcześniej. O częstości badań i ich zakresie zadecyduje specjalista po dokładnym wywiadzie.
Rak jądra – samobadanie to podstawa
Specjaliści zalecają, aby już młodzi mężczyźni od 15. roku życia regularnie prowadzili samobadanie jąder. To krótka procedura, zajmująca zaledwie kilka minut po wieczornej kąpieli, która pozwala na wczesne wykrycie jakichkolwiek zmian w budowie jąder. Samobadanie jąder wystarczy wykonać samodzielnie raz w miesiącu.
Raz w roku warto udać się do urologa na profesjonalne badanie i wykluczenie wszelkich nieprawidłowości. Specjalista jest w stanie już podczas badania palpacyjnego (dotykiem) wyczuć zmiany w budowie jądra. Uzupełnieniem diagnostyki w kierunku raka jądra jest bezbolesne i nieinwazyjne badanie USG.
Regularna aktywność i zdrowa dieta
Ważne jest nie tylko wczesne wykrycie zmian nowotworowych, ale także zmiana codziennych nawyków, która zmniejsza ryzyko rozwoju choroby. O ile na upływający czas nie mamy wpływu, o tyle wprowadzenie regularnych ćwiczeń i zdrowej diety będzie miało pozytywny wpływ na organizm, chroniąc go nie tylko przed rakiem jądra i prostaty.
Co warto zmienić?
- Zadbaj o regularny ruch, który pozwoli utrzymać masę ciała na prawidłowym poziomie i uniknąć otyłości.
- Wyeliminuj używki (alkohol, papierosy).
- Ogranicz spożycie mięsa (warto zastąpić je białkiem roślinnym) i tłuszczów zwierzęcych (na rzecz roślinnych).
- Zwiększ udział w diecie owoców i warzyw, ze szczególnym uwzględnieniem produktów bogatych w beta-karoten, witaminy D i E, likopen i selen (pestki słonecznika, pomidory, pestki dyni, strączki, czerwone warzywa).
Przypisy:
Nowotwory złośliwe jądra – zachorowalność, Krajowy Rejestr Nowotworów, dostęp online (15.10.2021): http://onkologia.org.pl
Nowotwory złośliwe gruczołu krokowego – zachorowalność, Krajowy Rejestr Nowotworów, dostęp online (15.10.2021): http://onkologia.org.pl
Prostate Cancer Screening: Outcomes and Risk Prediction, Sahlgrenska Academy University of Gothenburg (Göteborg): https://gupea.ub.gu.se
PRZEJDŹ DO: NAJNOWSZE INFORMACJE
WSZYSTKO JEST PRAWDĄ ALE UWAŻAM ŻE MĘŻCZYŻNI SĄ POSZKODOWANI .NIE ROZUMIEM DLACZEGO NIE MA ,,PROGRAMU PROFILAKTYKI PO 50 DLA MĘŻCZYZN,,TAK JAK JEST TO U KOBIET KTÓRE ROBIĄ MAMOGRAFIE ,BEZ SKIEROWANIA NA BADANIE I BEZ SKIEROWANIA DO PORADNI SPECJALISTYCZNEJ. BADANIE PALPACYJNE NIE CZARUJMY SIĘ JEST BADANIEM ZARÓWNO U KOBIET JAK I U MĘŻCZYZN BADANIEM NIEWIARYGODNYM,ZALEŻY OD DOKŁADNOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI LEKARZA .